Ngày 29/4/2022, Thanh tra tỉnh Phú Yên đã ban hành Kết luận thanh tra số 261/KL-TTr thanh tra việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ) cho các hộ gia đình, cá nhân, chồng lấn trên khu đất của Công trình thao trường Chiến - Kỹ thuật tại thôn Cẩm Tú, xã Hòa Kiến, TP Tuy Hòa.

Thiếu trách nhiệm trong xác nhận cấp GCN QSDSĐ

Theo Kết luận thanh tra, Công trình thao trường Chiến - Kỹ thuật được xây dựng căn cứ vào Quyết định số 407/TTg ngày 13/06/1997 của Thủ tướng Chính Phủ về phê duyệt quy hoạch đất quốc phòng do quân đội quản lý trên địa bàn Quân khu 5. Ngày 27/8/1999, Bộ Tổng tham mưu ban hành Quyết định số 619/QĐ-TM về vị trí Thao trường Chiến - Kỹ thuật/Bộ chỉ huy Quân sự (BCHQS) tỉnh Phú Yên, Quân khu 5, nhưng UBND TP Tuy Hòa và UBND xã Hòa Kiến không có tài liệu, thông tin liên quan đến đất quốc phòng trên địa bàn để theo dõi, quản lý, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại địa phương.

Đối với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Phú Yên giai đoạn 2001-2010, Sở TN&MT, UBND TP Tuy Hòa và UBND xã Hòa Kiến cho biết, hiện chưa tìm thấy các văn bản quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thời điểm này.

Đáng nói, sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch đất quốc phòng do quân đội quản lý trên địa bàn Quân khu 5, nhưng Sở TN&MT không có văn bản thông tin, chỉ đạo, phối hợp với UBND TP Tuy Hòa và các cơ quan liên quan thông báo cho Nhân dân biết để kê khai diện tích đất, tài sản trên đất. Mặt khác, không thẩm tra cụ thể về vị trí, diện tích thửa đất để đề nghị cấp GCN QSDĐ cho BCHQS tỉnh nên về hình thể thửa đất theo GCN QSDĐ được UBND tỉnh cấp khác với hình thể thửa đất theo quyết định về vị trí đóng quân Bộ Tổng tham mưu.

Chính vì vậy, qua kiểm tra, đo đạc thực địa, xác định có có 16 hộ gia đình, cá nhân (19 thửa) và UBND xã Hòa Kiến quản lý 01 thửa đang sử dụng đất xen lẫn trong diện tích đất của Công trình Thao trường Chiến - Kỹ thuật, với tổng diện tích 18,998 ha. Trong đó, đã cấp GCN QSDĐ cho 14 hộ gia đình, cá nhân (với 16 thửa); chưa cấp GCN QSDĐ cho 03 hộ gia đình, cá nhân (03 thửa) và 01 thửa do UBND xã Hòa Kiến quản lý.

Thanh tra tỉnh Phú Yên kết luận, Phòng Địa chính thị xã Tuy Hòa (nay là Phòng TN&MT TP Tuy Hòa) phối hợp với Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Phú Yên và UBND xã Hòa Kiến kiểm tra hiện trạng sử dụng đất của BCHQS tỉnh, nhưng Biên bản chỉ ghi thông tin về diện tích, loại đất, không ghi thông tin về vị trí, các thửa đất giáp ranh, tình hình tranh chấp đất đai theo các nội dung của biên bản.

Luyện quân trên thao trường. (Ảnh minh họa - Internet)

Đặc biệt, đã đề nghị cấp GCN QSDĐ đối với Công trình thao trường Chiến - Kỹ thuật của BCHQS tỉnh mà không tổ chức lấy ý kiến các hộ gia đình, cá nhân có đất giáp ranh với đất của BCHQS tỉnh để phát hiện việc chồng lấn giữa những người sử dụng đất liền kề. Hơn nữa, Phòng TN&MT thị xã Tuy Hòa cấp GCN QSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân dựa trên bản đồ không ảnh năm 2008 mà không kiểm tra trên thực địa khi giao đất, cấp GCN QSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân là không đúng theo quy định tại điểm d Khoản 2 Điều 123 Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai năm 2003.

Trong khi đó, UBND xã Hòa Kiến không kiểm tra hiện trạng sử dụng đất tại thực địa nhưng ký vào Biên bản kiểm tra hiện trạng sử dụng đất đối với Công trình thao trường Chiến - Kỹ thuật của BCHQS tỉnh do Phòng Địa chính (nay là Phòng TN&MT) lập. Không kiểm tra cụ thể diện tích đất mà BCHQS tỉnh đề nghị cấp GCN QSDĐ dẫn đến việc đề nghị cấp GCN QSDĐ cho BCHQS tỉnh trên diện tích đất đang có người sử dụng đất và tài sản trên đất.

UBND xã Hòa Kiến xác nhận trong đơn xin cấp GCN QSDĐ của các hộ gia đình, cá nhân đối với nội dung về tình trạng tranh chấp đất đai không đúng với thực tế; đề nghị UBND TP cấp GCN QSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân nhưng không kiểm tra diện tích của các hộ dân đang sử dụng trên thực địa.

Đối với Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh (đơn vị sử dụng đất), Thanh tra tỉnh Phú Yên kết luận: Quá trình quản lý, sử dụng không thường xuyên kiểm tra ranh giới, mốc giới đối với diện tích được cấp GCN QSDĐ để phát hiện, báo cáo với cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý đối với diện tích đất tăng (thực tế sử dụng khoảng 48 ha, so với diện tích được UBND tỉnh cấp GCN QSDĐ tăng khoảng 08 ha).

Chưa phối hợp đồng bộ trong quy hoạch đất quốc phòng

Như vậy, việc chồng lấn diện tích đất quốc phòng với diện tích đất do UBND xã Hòa Kiến quản lý và đất của các hộ dân là do Sở TN&MT, UBND TP Tuy Hòa và UBND xã Hòa Kiến chưa phối hợp đồng bộ, cung cấp thông tin kịp thời trong việc quy hoạch đất quốc phòng và cấp GCN QSDĐ cho BCHQS tỉnh và các hộ dân.

Thời điểm cấp GCN QSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân là vào các năm 1996, 2003, 2009, 2011, 2014, nhưng thực tế các thửa đất này các hộ gia đình, cá nhân đã sử dụng từ trước khi Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh được giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, khi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tổng tham mưu quy hoạch khu vực này là đất quốc phòng, nhưng các cơ quan chức năng chưa cập nhật thông tin kịp thời, không kiểm tra thực địa, không lấy ý kiến của người sử dụng đất tiếp giáp nên dẫn đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của BCHQS tỉnh chồng lấn với diện tích đất do UBND xã Hòa Kiến quản lý và đất của các hộ dân.

Theo đó, Chánh Thanh tra tỉnh Phú Yên kiến nghị UBND tỉnh giao UBND TP Tuy Hòa chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan (Sở TN&MT, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh, UBND xã Hòa Kiến) tổ chức đối thoại từng trường hợp cụ thể để xem xét, hỗ trợ cho các hộ gia đình, cá nhân đủ điều kiện.

Đối với diện tích đất khoảng 08 ha mà Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đang sử dụng ngoài diện tích được UBND tỉnh cấp GCN QSDĐ (40 ha), đề nghị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh nếu có nhu cầu sử dụng thì lập thủ tục báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét; trường hợp không có nhu cầu sử dụng thì hoàn trả lại cho người sử dụng đất hợp pháp.

“Yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND TP Tuy Hòa và UBND xã Hòa Kiến chấn chỉnh, rút kinh nghiệm những sai sót nêu trên để thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về đất đai trong thời gian đến”, Kết luận thanh tra nêu rõ./.