Tại Kết luận thanh tra số 161/KL-TTr về thanh tra chuyên đề quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng từ năm 2015 đến năm 2022 tại Sở Xây dựng, Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Cẩm Giàng, UBND huyện Kim Thành và các đơn vị có liên quan, Chánh Thanh tra tỉnh Hải Dương chỉ rõ, công tác chỉ đạo quy hoạch trên địa bàn tỉnh Hải Dương bước đầu đạt được những kết quả tích cực, tuy nhiên trong lập quy hoạch và thực hiện quy hoạch còn tồn tại, hạn chế.

Ảnh minh họa (nguồn: tapchicongthuong.vn)

Một số hạn chế trong tham mưu ban hành văn bản quy phạm pháp luật

Mặc dù đã có những nỗ lực trong việc tham mưu và ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, nhưng Sở Xây dựng vẫn còn đối mặt với một số hạn chế. Trong thời kỳ thanh tra, Sở Xây dựng chậm tham mưu UBND tỉnh ban hành, sửa đổi một số quy định về quản lý quy hoạch, chưa có nhiều nội dung phân cấp cho UBND cấp huyện.

Sở Xây dựng chưa tham mưu UBND tỉnh và đôn đốc, hướng dẫn UBND thành phố, thị xã, thị trấn ban hành quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc đô thị. Mặt khác, chưa phối hợp với các ngành tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức công bố công khai các khu vực được thực hiện dự án xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê được chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền trước khi tổ chức thực hiện các dự án đầu tư theo quy định.

Sở Kế hoạch và Đầu tư chưa chủ trì, phối hợp với các ngành rà soát thủ tục giới thiệu và chấp thuận địa điểm đầu tư để tham mưu UBND tỉnh ban hành văn bản sửa đổi hoặc bãi bỏ quy trình giới thiệu và chấp thuận địa điểm đầu tư cho phù hợp với quy định của pháp luật về đất đai, xây dựng, quy hoạch và đầu tư.

Việc tham mưu, ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, cơ chế, chính sách về quản lý quy hoạch, thực hiện quy hoạch xây dựng của các phòng chuyên môn và UBND huyện còn có nội dung chậm, thiếu văn bản hướng dẫn thực hiện cấp phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng đối với UBND các xã, thị trấn.

Chưa thành lập Hội đồng thẩm định

UBND huyện Kim Thành, huyện Cẩm Giàng chưa thành lập Hội đồng thẩm định để thực hiện thẩm định nhiệm vụ và đồ án quy hoạch xây dựng. UBND huyện Kim Thành thực hiện lập nhiệm vụ quy hoạch xây dựng vùng huyện không đảm bảo về thời gian theo quy định tại khoản 2 Điều 7 Nghị định số 44/2015/NĐ-CP được sửa đổi bởi điểm b khoản 2 Điều 2 Nghị định số 72/2019/NĐ-CP ngày 30/8/2019 của Chính phủ.

Một số đồ án quy hoạch chung xây dựng xã (xã Kim Tân, xã Tuấn Việt, xã Kim Xuyên thuộc huyện Kim Thành) chưa đảm bảo chỉ tiêu sử dụng đất tối thiểu của điểm dân cư nông thôn theo quy định. Đồ án Quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu dân cư mới xã Bình Dân, huyện Kim Thành không thuyết minh, đánh giá khoảng cách an toàn về môi trường giữa khu ở và cơ sở sản xuất.

UBND huyện, UBND các xã chưa xác định ranh giới, diện tích và công khai diện tích đất chuyên trồng lúa nước cần bảo vệ nghiêm ngặt theo quy định tại Điều 6 Thông tư số 17/2014/TT-BTNMT ngày 21/4/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Do đó, chưa có cơ sở để đánh giá sự phù hợp của các đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng với diện tích đất trồng lúa cần bảo vệ nghiêm ngặt.

Chưa thực hiện nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra công tác quản lý nhà nước về quy hoạch

Từ năm 2015 đến 2022, Sở Xây dựng đã tổ chức thực hiện 08 cuộc thanh tra việc thực hiện pháp luật về quy hoạch, kiến trúc, hoạt động đầu tư xây dựng và quản lý chất lượng tại 09 dự án khu dân cư; thực hiện 02 cuộc kiểm tra công tác cấp phép xây dựng và quản lý xây dựng sau cấp phép tại UBND thành phố Hải Dương và thành phố Chí Linh; kiểm tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư xây dựng tại 342 doanh nghiệp có hoạt động xây dựng.

Tuy nhiên, các cuộc thanh tra do Thanh tra Sở Xây dựng tiến hành thanh tra phần lớn tập trung vào lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản, chưa tổ chức, thực hiện nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra công tác quản lý nhà nước về quy hoạch, thực hiện quy hoạch, cấp giấy phép xây dựng đối với UBND các cấp.

UBND huyện Cẩm Giàng và UBND huyện Kim Thành chưa thường xuyên thực hiện công tác kiểm tra, quản lý và xử phạt về trật tự xây dựng trên địa bàn huyện. Các cuộc thanh tra về nội dung đầu tư xây dựng cơ bản chủ yếu đánh giá việc chấp hành thiết kế cơ sở của Chủ đầu tư, chưa đối chiếu sự phù hợp của thiết kế cơ sở các công trình xây dựng đối với quy hoạch xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Thu hồi gần 56 triệu đồng do áp dụng không đúng định mức của các đơn vị tư vấn

Qua thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh Hải Dương kiến nghị UBND huyện Kim Thành, UBND huyện Cẩm Giàng chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc tổ chức lập quy hoạch, quản lý thực hiện quy hoạch trên địa bàn theo phân cấp, đảm bảo đúng trình tự, thẩm quyền, công khai, minh bạch, hiệu quả, có tầm nhìn phù hợp với sự phát triển của địa phương.

Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát trong công tác quản lý xây dựng theo quy hoạch, đảm bảo tuân thủ pháp luật về quy hoạch xây dựng trên địa bàn huyện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đối với các công trình sai phép, không phép theo đúng quy định.

Đặc biệt, UBND huyện Cẩm Giàng lập kế hoạch, bố trí kinh phí thực hiện chi trả cho các đơn vị tư vấn lập quy hoạch xây dựng; điều chỉnh giảm chi phí lập quy hoạch do áp dụng không đúng định mức của các đơn vị tư vấn số tiền hơn 800 triệu đồng; thu hồi kinh phí lập quy hoạch do áp dụng không đúng định mức của các đơn vị tư vấn số tiền gần 56 triệu đồng theo đúng Quyết định thu hồi tiền của Chánh Thanh tra tỉnh.

UBND thành phố Chí Linh, UBND huyện Thanh Hà, UBND huyện Bình Giang tập trung giải quyết các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng để bàn giao cho Nhà đầu tư thực hiện dự án theo quy định. UBND thị xã Kinh Môn, UBND huyện Bình Giang kiểm tra xử lý kịp thời theo thẩm quyền đối với các dự án xây dựng không đúng quy hoạch, giấy phép xây dựng được cấp...

Bên cạnh đó, Chánh Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu cho UBND ban hành, sửa đổi, bổ sung các văn bản về công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch và cấp phép xây dựng kịp thời, phù hợp quy định. Đồng thời, chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ tình hình thực tế bố trí ngân sách hàng năm để lập quy hoạch xây dựng, thực hiện quy hoạch xây dựng. Trong đó, tập trung thực hiện các quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt tránh gây lãng phí trong việc thực hiện lập quy hoạch chi tiết và giải quyết các vướng mắc, tồn đọng trong việc triển khai thực hiện các dự án trên địa bàn.