Theo đánh giá của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế trong thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biển tích cực; các cấp chính quyền đã nâng cao trách nhiệm, phát huy hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản tại địa phương; công tác cải cách thủ tục hành chính, thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động khoáng sản ngày càng được tăng cường; các doanh nghiệp được cấp phép hoạt động khoáng sản cơ bản tuân thủ quy định pháp luật..., qua đó, đưa công tác quan lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh từng bước đi vào nề nếp, góp phần hạn chế thất thoát tài nguyên khoáng sản, hủy hoại môi trường sinh thái; giữ gìn an ninh trật tự, không để các điểm nóng xảy ra trên quy mô lớn kéo dài.

Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại nhất định và chưa đáp ứng được yêu cầu như tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn còn diễn biến phức tạp; quá trình khai thác khoáng sản không chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về khoáng sản và bảo vệ môi trường; một số doanh nghiệp được cấp phép khai thác khoáng sản chậm triển khai, thực hiện chưa đầy đủ quy định pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản; có nơi xảy ra tình trạng ghim hàng, nâng giá làm ảnh hưởng tình hình đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh; công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác ở một sổ địa phương chưa chặt chẽ; việc tập kết, vận chuyển, tiêu thụ khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp chưa được ngăn chặn triệt để, nhiều phương tiện có trọng tải lớn vận chuyển khoáng sản tham gia giao thông ít nhiều gây tác động đến hạ tầng, môi trường; bến bãi tập kết vật liệu trái phép phát sinh sau khi đã giải tỏa...

Nguyên nhân chủ yếu của những tồn tại, hạn chế, bất cập nêu trên là do một số ngành, cơ quan chức năng và cấp ủy, chính quyền địa phương chưa có sự vào cuộc quyết liệt, chưa thực hiện đầy đủ chức trách, nhiệm vụ; chưa kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi khai thác khoáng sản trái phép; chưa kiên quyết trong việc xử lý các vi phạm về khoáng sản; công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản chưa đồng bộ và kịp thời; công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về khai thác tài nguyên khoáng sản chưa sâu rộng trong nhân dân; chưa phát huy hết vai trò giám sát của nhân dân và các tổ chức đoàn thể trong hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản; lực lượng cán bộ quản lý khoáng sản còn thiếu; công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm chưa kiên quyết, chưa nghiêm minh; hình thức xử phạt chưa có tính răn đe, nhiều đối tượng khai thác khoáng sản trái phép đã bị ngăn chặn xử phạt nhưng vẫn tái phạm.

Siết chặt công tác quản lý, bảo vệ khoáng sản trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm

Để chấn chỉnh ngay tình trạng trên nhằm và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản, đảm bảo việc thực thi nghiêm minh các quy định của pháp luật về khoáng sản trên địa bàn tỉnh và thực hiện tốt Chỉ thị số 38/CT-TTg ngày 29/9/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và xuất khẩu khoáng sản, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc các sở, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện nghiêm túc các nội dung như sau:

Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và triển khai thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật hiện hành về khoáng sản, đất đai, môi trường liên quan đến hoạt động khoáng sản; đẩy mạnh tuyên truyền và thực thi các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh về công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng, xuất khẩu và bảo vệ khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Cùng với đó là nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy đảng, sở, ngành chức năng và chính quyền địa phương các cấp trong việc ngăn chặn tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, không phép trên địa bàn; xác định công tác này là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên, liên tục của địa phương và các sở, ngành chức năng liên quan.

Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử, các tổ chức chính trị xã hội và của người dân; kịp thời phản ánh, thông tin về tình hình khai thác khoáng sản của các tổ chức, cá nhân đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để kiểm tra, chấn chỉnh và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm (nếu có).

Đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động khoáng sản, nhất là các hành vi: không lắp đặt camera giám sát, trạm cân, công tác bảo vệ môi trường; các hành vi gian lận, khai báo sản lượng khoáng sản khai thác không đúng thực tế; các trường hợp kinh doanh vật liệu xây dựng không rõ nguồn gốc, không đảm bảo đầy đủ hóa đơn, chứng từ; buôn bán, vận chuyển, xuất khẩu khoáng sản trái phép... Tổ chức ra quân thực hiện việc xóa bỏ các bến bãi tập kết khoáng sản trái phép trên địa bàn; rà soát, kiểm tra công tác đóng cửa mỏ đối với các giấy phép khai thác khoáng sản đã hết hiệu lực theo quy định.

Kịp thời ngăn chặn có hiệu quả và xử lý nghiêm theo quy định đối với các hành vi khai thác khoáng sản trái phép, vận chuyển và kinh doanh khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp.

Ngoài ra cần chỉ đạo các Chủ đầu tư xây dựng các công trình trên địa bàn tỉnh quản lý chặt chẽ việc nghiệm thu, thanh toán, quyết toán các công trình (đặc biệt là công trình sử dụng vốn ngân sách nhà nước), trong đó: xem xét nguồn gốc hợp pháp của vật liệu xây dựng đã sử dụng; kiên quyết không nghiệm thu, thanh quyết toán công trình đối với trường hợp sử dụng vật liệu xây dựng không có nguốn gồc hợp pháp, không có hóa đơn, chứng từ theo quy định.

Nghiêm cấm lợi dụng việc nạo vét, khơi thông dòng chảy, việc san gạt, cải tạo mặt bằng, cải tạo đất, đào ao, hồ để khai thác khoáng sản trái phép. Chủ tịch UBND các huyện, thành phố chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng vi phạm nêu trên tại địa phương mình.
 Nâng cao chất lượng công tác thẩm định, phê duyệt các hồ sơ cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản và hồ sơ dự án đầu tư, đảm bảo giảm thiểu tối đa việc tác động tiêu cực đến môi trường; đẩy mạnh công tác đấu giá quyền khai thác khoáng sản; tạm thời không xem xét giải quyết các hồ sơ của các đơn vị nợ nghĩa vụ tài chính với nhà nước, vi phạm các quy định của pháp luật trong quá trình hoạt động cho đến khi doanh nghiệp khắc phục xong các tồn tại, vi phạm.

Rà soát, tham mưu đề xuất giải pháp xử lý dứt điểm và kiên quyết thu hồi giấy phép, chấm dứt hoạt động dự án đầu tư đối với các dự án khai thác, chế biến khoáng sản chậm triển khai, vi phạm tiến độ đầu tư; các mỏ khoáng sản đã được phê duyệt trữ lượng nhưng chậm triển khai các bước tiếp theo; các mỏ khoáng sản không tổ chức khai thác, không nộp hoặc nộp nhưng không đầy đủ tiền cấp quyền khai thác.

Tham mưu lập quy hoạch nhà máy chế biển khoáng sản phải gắn với vùng nguyên liệu, kết quả điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản; tham mưu quyết định đầu tư dự án nhà máy chế biến khoáng sản (đặc biệt là cát trắng, gạch, ngói; cao lanh; đá ốp lát, đá vôi, titan..) phải căn cứ vào nguồn nguyên liệu từ kết quả thăm dò khoáng sản.

Tăng cường công tác chống thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh, khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh, góp phần tăng thu ngân sách nhà nước, tạo sự công bằng về nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước cho tất cả các thành phần kinh tế; xử lý nghiêm các đơn vị có dấu hiệu găm hàng tạo sự khan hiếm vật liệu xây dựng trên thị trường để trục lợi.