Nghị quyết số 193/2025/QH15 áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước; tổ chức, cá nhân nước ngoài tham gia hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia tại Việt Nam và tổ chức, cá nhân khác có liên quan.

Viên chức được tham gia góp vốn, quản lý, điều hành tại doanh nghiệp

Nghị quyết quy định, tổ chức khoa học và công nghệ (KH&CN) công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập được thành lập hoặc tham gia thành lập doanh nghiệp, tham gia góp vốn vào doanh nghiệp để thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ do tổ chức đó sở hữu hoặc được giao quản lý, sử dụng.

Viên chức, viên chức quản lý làm việc tại tổ chức KH&CN công lập, cơ sở giáo dục đại học công lập được tham gia góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, làm việc tại doanh nghiệp do tổ chức đó thành lập hoặc tham gia thành lập để thương mại hóa kết quả nghiên cứu do tổ chức đó tạo ra khi được sự đồng ý của người đứng đầu tổ chức.

Đáng chú ý, tổ chức, cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được miễn trách nhiệm dân sự khi gây ra thiệt hại cho Nhà nước trong quá trình thực hiện nhiệm vụ KH&CN sử dụng ngân sách nhà nước (NSNN) khi đã thực hiện đầy đủ các quy trình, quy định liên quan trong quá trình triển khai thực hiện hoạt động.

Về kinh phí, Nghị quyết nêu rõ, ưu tiên cấp kinh phí từ NSNN để triển khai các nhiệm vụ KH&CN theo cơ chế quỹ thông qua các quỹ phát triển KH&CN. Trong đó, các quỹ phát triển KH&CN của Nhà nước được thành lập theo quy định của Luật Khoa học và Công nghệ, gồm: Quỹ phát triển KH&CN quốc gia; Quỹ phát triển KH&CN của Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương…

Đồng thời, các quỹ phát triển KH&CN phải được định kỳ đánh giá hiệu quả hoạt động phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển KH&CN. Cơ quan chủ quan của cơ quan, đơn vị được giao quản lý quỹ phát triển KH&CN có trách nhiệm kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan quản lý quỹ phát triển KH&CN.

Ngoài ra, Nghị quyết còn quy định cụ thể việc khoán chi trong thực hiện nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ.

Được đăng ký sở hữu trí tuệ các kết quả nghiên cứu khi đáp ứng yêu cầu

Tài sản được trang bị để triển khai thực hiện nhiệm vụ KH&CN sử dụng NSNN là vật không tiêu hao theo quy định tại khoản 2 Điều 112 Bộ Luật Dân sự.

Các tổ chức, gồm: Cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp công lập, cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp (cơ quan, tổ chức, đơn vị) chủ trì thực hiện nhiệm vụ KH&CN sử dụng NSNN có quyền quản lý, sử dụng kết quả của nhiệm vụ KH&CN không thuộc phạm vi bảo hộ của quyền sở hữu trí tuệ của người khác mà không cần thực hiện thủ tục về việc giao quyền quản lý, sử dụng. Đồng thời, được đăng ký sở hữu trí tuệ các kết quả khi đáp ứng yêu cầu của pháp luật về sở hữu trí tuệ.

Nghị quyết kỳ vọng sẽ tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. (Ảnh minh họa - ITN)

Tuy nhiên, nội dung này không áp dụng đối với nhiệm vụ KH&CN thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh trừ trường hợp tổ chức thực hiện nhiệm vụ là cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an; tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ KH&CN là tổ chức có yếu tố nước ngoài hoặc đặt trụ sở chính ở nước ngoài.

Trong trường hợp cần thiết, Nhà nước thu hồi kết quả nghiên cứu, phát triển của nhiệm vụ KH&CN sử dụng NSNN để phổ biến rộng rãi phục vụ cộng đồng, phòng bệnh, chữa bệnh, bảo đảm dinh dưỡng cho Nhân dân hoặc đáp ứng các nhu cầu cấp thiết khác của xã hội.  

Đối với tài sản là kết quả của việc triển khai thực hiện nhiệm vụ KH&CN sử dụng NSNN được giao cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị nêu trên thì phải theo dõi riêng tài sản, không hạch toán chung vào tài sản của cơ quan, tổ chức, đơn vị, không phải tính khấu hao; tự chủ, tự quyết định và tự chịu trách nhiệm sử dụng tài sản không cần định giá trong việc cho thuê, chuyển giao quyền sử dụng, kinh doanh dịch vụ; được bán, chuyển nhượng tài sản… Tuy nhiên, cơ quan chủ quản phải có trách nhiệm kiểm tra, giám sát tổ chức chủ trì trong việc sử dụng tài sản bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, phòng ngừa xảy ra thất thoát, lãng phí, tiêu cực.

Doanh nghiệp được hỗ trợ khi đạt 20 nghìn trạm phát sóng 5G đưa vào sử dụng

Đối với hoạt động chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết quy định ngân sách trung ương được sử dụng để đầu tư, mua sắm, thuê, duy trì, vận hành, bảo trì các nền tảng số, hệ thống thông tin quy mô quốc gia, quy mô vùng để các cơ quan, tổ chức của trung ương, địa phương sử dụng, khai thác chung nhằm phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm hiệu quả, tránh lãng phí.

Cơ quan chức năng về thanh tra, kiểm tra, kiểm toán thực hiện việc thanh tra, kiểm tra, kiểm toán theo quy định của pháp luật có liên quan đối với các nhiệm vụ, dự án, hoạt động thuê dịch vụ công nghệ thông tin, chuyển đổi số áp dụng chính sách quy định tại khoản 2 Điều 10 của Nghị quyết.

Về hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp triển khai nhanh 5G, Nghị quyết nêu rõ, NSNN chỉ hỗ trợ khi doanh nghiệp viễn thông phải đạt tối thiểu 20 nghìn trạm phát sóng 5G được nghiệm thu đưa vào sử dụng từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành (19/02/2025) đến hết ngày 31/12/2025. Cụ thể, tổng số tiền hỗ trợ không vượt quá tổng số tiền trúng đấu giá của các cuộc đấu giá quyền sử dụng tần số vô tuyến điện thực hiện trong năm 2024; mức hỗ trợ một trạm phát sóng 5G là 15% chi phí thiết bị bình quân cho một trạm phát sóng 5G được mua trong năm 2025 của doanh nghiệp viễn thông được hỗ trợ.

Bên cạnh đó, Nghị quyết của Quốc hội còn quy định về: Chính sách phát triển các tuyến cáp viễn thông kết nối quốc tế trên biển do doanh nghiệp viễn thông Việt Nam tham gia góp vốn hoặc là chủ đầu tư; thí điểm có kiểm soát dịch vụ viễn thông sử dụng công nghệ vệ tinh quỹ đạo tầm thấp; hỗ trợ tài chính xây dựng nhà máy đầu tiên để phục vụ nghiên cứu, đào tạo và sản xuất chip bán dẫn.

Về tổ chức thực hiện, Quốc hội giao Chính phủ chịu trách nhiệm quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện Nghị quyết; hằng năm báo cáo Quốc hội tại kỳ họp cuối năm về việc thực hiện Nghị quyết./.