Nông dân vẫn ngơ ngác trước hợp tác xã kiểu mới

Chứ với hợp tác xã (HTX) kiểu cũ thì những bác nông dân tuổi trung trung cho đến các cụ lão nông từng tri điền đều biết quá rõ với những đóng góp không nhỏ cho xây dựng kinh tế đất nước, làm nghĩa vụ lương thực để đánh Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Cũng như đảm bảo đời sống cho người nông dân, thực hiện chính sách nhân ái với người già cả, neo đơn, tàn tật, do cấp lúa kho tập thể cho họ dễ hơn nhiều so với việc vận động quyên góp của mỗi nhà, mỗi người. Lại vẫn chưa quên  cảnh làm ăn thụ động kiểu xã viên HTX chờ đánh kẻng mới đi làm, chịu dài dài vụ nọ tiếp năm kia ăn chia thấp, ngày công lao động mười điểm chỉ được mấy lạng thóc. Cho nên nông dân đã rất hởi lòng hởi dạ với khoán Mười sau khi ông Kim Ngọc, Bí thư tỉnh uỷ Vĩnh Phúc liều cho khoán chui, rồi bắt đầu vào công cuộc đổi mới, Đảng và Nhà nước đã cho nhân rộng, thành hẳn một chủ trương, chính sách cho nông nghiệp, nông dân. Mô hình HTX mới đã tạo phấn khởi, chủ động cho người nông dân, đem lại năng suất, sản lượng lúa, màu cao, nước ta từ chỗ vác rá đi vay, đi xin gạo các nước anh em, thành nước xuất khẩu gạo nhất, nhì thế giới. <o:p></o:p> Nhưng rồi sau mấy chục năm, cách thức làm ăn HTX kiểu này cũng đã cũ dần, nhà nước cũng đã có những chính sách, luật pháp nhằm một lần nữa tạo sự thay đổi, chuyển biến, có điều là người nông dân vẫn còn ngơ ngác lắm với hợp tác xã kiểu lại mới nữa này. Những cuộc họp bàn tổng kết tình hình đổi mới HTX đã cho thấy: tuy số lượng HTX nông nghiệp thành lập mới mỗi năm khá cao, khoảng 800 HTX/năm, song số HTX giải thể cũng nhiều vì hoạt động kém hiệu quả, khoảng 550 HTX/năm, do vậy tổng số HTX nông nghiệp tăng trung bình chỉ khoảng 250 HTX/năm. Luật HTX có hiệu lực từ mùng 1 tháng 7 năm 2013, đến nay mới có 4/19 liên hiệp HTX hoạt động theo luật, trong đó 3 liên hiệp HTX thành lập mới, như vậy vẫn còn 15 liên hiệp HTX chưa hoạt động theo luật. Tổng số HTX nông nghiệp đã được tổ chức theo luật là 3.200, mới chỉ chiếm 29,4% tổng số HTX nông nghiệp hiện có. Chất lượng nhân lực HTX còn rất yếu, phần lớn cán bộ chủ chốt nông nghiệp có trình độ chuyên môn nghiệp vụ rất hạn chế, tư duy phát triển sản xuất kinh doanh chưa theo kịp với sự phát triển của cơ chế thị trường, thiếu tính nhậy bén và năng động trong tổ chức điều hành. Đa số HTX nông nghiệp hiện nay mới chỉ tập trung hoạt động dịch vụ đầu vào cho sản xuất, chỉ khoảng 10% bao tiêu một phần nông sản cho nông dân. Nhà nước đã có sự đầu tư hỗ trợ cho HTX trong 2 năm 2014 -2015 là trên 1.019 tỷ đồng, song như vậy trung bình ngân sách hỗ trợ chỉ xấp xỉ 8 tỷ đồng/tỉnh/năm, dẫn đến số lượng và tỷ lệ các HTX tiếp cận được rất thấp. Qua lâu rồi cái thuở mênh mông sân phơi, to lớn trụ sở, nhà kho, bây giờ mới chỉ 26,6% số HTX có đất xây trụ sở, còn lại phải đi thuê. Công việc làm ăn kiểu mới, đáp ứng yêu cầu kinh tế thị trường trong bán sản phẩm nông nghiệp rất cần sự liên kết, song mức độ liên kết hiện tại lại rất thấp. Các quy định về tổ chức hoạt động tài sản và sở hữu đối với tài sản của HTX và của từng thành viên, trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ ngành đối với HTX còn chung chung. Đa số HTX vẫn thiếu vốn để sản xuất kinh doanh và rất khó tiếp cận được với vốn ngân hàng. Đất nước ta có truyền thống nông nghiệp, được thiên nhiên ưu đãi, nhưng chưa tận dụng được hết, sau bao nhiêu năm đổi mới theo cơ chế thị trường, tỷ lệ nông dân đúng nghĩa là nông dân sản xuất hàng hoá vẫn còn rất ít, tăng trưởng lương thực mạnh lên song lại đang gặp khó khăn về thị trường. Nông dân còn sản xuất theo phong trào, nghe, thấy cây gì, con gì bán giá cao là đổ xô nhau vào trồng, nuôi, nên nhiều khi thừa hàng, ách tắc ở cửa khẩu. Do vậy, những chính sách cho HTX kiểu mới phải đi liền với các kế sách bền vững cho người nông dân. Phải giúp nông dân tiếp cận thị trường, cung cấp thông tin cho họ, để nông dân thông qua HTX mà biết chọn lựa thông minh, hiệu quả trong trồng trọt, chăn nuôi và giỏi cạnh tranh khi bán sản phẩm. Phải có sự liên kết giữa nhà nông, nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà nước để phát triển nông nghiệp tốt hơn.<o:p></o:p> Thật đáng suy nghĩ trước ý kiến của ông Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện luật HTX và triển khai nhiệm vụ kinh tế HTX năm 2016: “ Hiện nay HTX đang rất khó khăn và yếu ớt. Đã hơn 10 năm nay tôi rất trăn trở cho sự phát triển của HTX, năm nào cũng tham gia thiết kế chính sách, năm nào tôi cũng họp về HTX. Vậy nhưng chính sách đưa ra không thực tế với cuộc sống. HTX làm gì để đem lại lợi ích thiết thực cho nông dân cao hơn so với việc họ không vào HTX, nếu không trả lời được câu hỏi đó thì HTX chỉ tồn tại trên giấy. Vai trò của nhà nước, liên minh HTX, bộ NN-PTNT và các cơ quan đoàn thể khác trong hỗ trợ HTX là như thế nào thì vẫn chưa có lời giải”. Bộ NN-PTNT đã đề ra mục tiêu nhiệm vụ trong năm 2016 là: sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý và chính sách hỗ trợ phát triển tổ hợp tác, HTX và liên kết gắn sản xuất với tiêu thụ nông sản cho nông dân. Cụ thể là: ban hành nghị định về HTX nông nghiệp; quyết định sửa đổi bổ sung chính sách khuyến khích phát triển sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản; ban hành thông tư hướng dẫn triển khai chương trình hỗ trợ phát triển HTX giai đoạn 2015 – 2020 theo quyết định 2261/ 2014 QĐ –TTg của Thủ tướng chính phủ. Phấn đấu cơ bản tiến hành xong việc đăng ký lại hoạt động của HTX nông nghiệp theo luật HTX. Đẩy mạnh việc xây dựng và phát triển các mô hình HTX, tổ hợp tác kiểu mới hoạt động gắn với các chuỗi giá trị nông sản an toàn và có giá trị chất lượng cao, phát triển sự liên hết sản xuất và tiêu thụ nông sản giữa doanh nghiệp với nông dân.<o:p></o:p>Tổng hợp

hangnt

Tất cả chuyên mục

Nông dân vẫn ngơ ngác trước hợp tác xã kiểu mới