Ngày 05/10/2020, Văn phòng Chính phủ đã ban hành văn bản số 8305/VPCP-NC gửi Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an về việc xử lý tình trạng mạng xã hội tràn lan video có nội dung nhảm nhí, giật gân nhằm kiếm tiền. Văn bản nêu rõ: “Trên mạng xã hội tràn lan những video có nội dung nhảm nhí, giật gân, nhằm mục đích lôi kéo càng nhiều lượt xem càng kiếm được nhiều tiền. Đáng ngại là những video nhảm nhí này đã thu hút hàng triệu người, ảnh hưởng đến nhận thức, lối sống, thậm chí cả nhân cách của trẻ em, phần nào kéo văn hóa nghe - xem của xã hội đi xuống. Thế nhưng vì nhiều lý do, những nội dung này vẫn xuất hiện tràn lan, khó kiểm soát”. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an chỉ đạo phối hợp với các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu, xử lý vấn đề trên.
Thực tế cho thấy, thời gian gần đây nhiều người đã tự dàn dựng, quay các video clip sau đó đăng tải lên kênh YouTube hay mạng xã hội Facbook cá nhân của mình nhằm mục đích câu view (thu hút người xem), câu like (tăng số lượng người tương tác trên tài khoản mạng xã hội). Qua đó, kiếm tiền, thậm chí nhiều tiền thông qua việc quảng cáo. Đáng nói, rất nhiều video phản cảm, đi ngược lại với thuần phong mỹ tục của người Việt Nam hoặc tuyên truyền những thói hư, tật xấu đối với giới trẻ, kể cả trẻ em.
Trước thực trạng này, các cơ quan chức năng đã vào cuộc rất kịp thời, quyết liệt, trực tiếp là lực lượng thanh tra ngành Thông tin và Truyền thông và lực lượng an ninh mạng. Điển hình là vụ việc của Nguyễn Văn Hưng (tức Hưng Vlog, con trai của bà Tân Vlog rất nổi tiếng mạng xã hội trong thời gian vừa qua). Cụ thể, video “Troll em gái, em trai ăn nồi cháo gà nguyên lông và cái kết” được Nguyễn Văn Hưng đăng tải trên kênh YouTube Hưng Vlog đã thu hút hàng triệu lượt xem. Ngay sau khi nắm được thông tin, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bắc Giang đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Nguyễn Văn Hưng về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP với số tiền 7,5 triệu đồng. Đồng thời, yêu cầu Nguyễn Văn Hưng thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là gỡ bỏ thông tin vi phạm.
Thanh tra Sở TT&TT Bắc Giang làm việc về vấn đề vidieo nhảm nhí. Ảnh Baogiaothong
Một tháng sau, Nguyễn Văn Hưng tiếp tục bị Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bắc Giang mời lên làm việc vì anh này đã đăng trên mạng xã hội Youtube clip “Troll lấy cắp tiền, đập bể heo đất của em gái, em trai đi ăn chơi và cái kết”. Theo đó, Nguyễn Văn Hưng bị cơ quan thanh tra lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 10 triệu đồng do thực hiện hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin không phù hợp với thuần phong, mỹ tục, theo điểm b Khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020NĐ-CP.
Như vậy, mặc dù bị cơ quan thanh tra xử phạt vi phạm hành chính nhưng Nguyễn Văn Hưng vẫn cố tình đăng những clip phản cảm lên mạng xã hội của mình nhằm mục đích kiếm tiền thông qua hoạt động quảng cáo. Qua đây, có thể thấy rằng chế tài xử lý hành vi vi phạm về việc chia sẻ thông tin không phù hợp với thuần phong, mỹ tục, phản cảm còn chưa đủ sức răn đe đối tượng vi phạm.
Theo quy định tại Điều 101 Nghị định 15/2020NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ thì hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện việc cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc… bị phạt tiền từ 10 đến 20 triệu đồng. Trong khi đó, số tiền thu về từ hoạt động quảng cáo qua kênh YouTube hoặc Facebook của các đối tượng lớn hơn rất nhiều. Chính vì vậy, đối tượng không sợ, không e ngại mà vẫn cố tình vi phạm, cố tình đăng những clip phản cảm, xấu độc.
Nhằm hạn chế tác động, ảnh hưởng của các trang web, blog, trang mạng xã hội phát tán thông tin vi phạm pháp luật, thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã chủ động phát hiện và theo dõi nguồn phát tán thông tin trên mạng Internet; thông báo cho các cơ quan chức năng có thẩm quyền để tiến hành xác minh, xử lý. Số liệu thống kê của Bộ cho thấy, năm 2018 đến ngày 10/5/2019, cơ quan chức năng của Bộ đã xử phạt 37 trường hợp thông tin sai sự thật, miêu tả tỉ mỉ hành động tội ác và quảng cáo không phù hợp với tổng số tiền 617,5 triệu đồng.
Đáng chú ý, Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề nghị các nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến xuyên quốc gia như Google, YouTube, Facebook gỡ bỏ một số nội dung phản cảm, xấu độc trên nền tảng ứng dụng của mình. Kết quả, đã có rất nhiều video bị gỡ bỏ.
Có thể khẳng định, sự vào cuộc kịp thời, quyết liệt của các cơ quan chức năng, nhất là lực lượng thanh tra ngành Thông tin và Truyền thông đã góp phần ngăn chặn, xử lý các video phản cảm, xấu độc trên mạng xã hội trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả hơn nữa, các cơ quan chức năng cần có chế độ kiểm duyệt chặt chẽ hơn đối với các trang mạng xã hội. Đặc biệt, cần sự vào cuộc của cả xã hội vì nếu các trang mạng xã hội xấu độc này bị người dùng “tẩy chay” thì sẽ không còn “chỗ đứng”. Đồng thời, các bậc phụ huynh cũng cần giám sát con khi cho con sử dụng các thiết bị điện tử có kết nối Internet./.
Hoàng Minh