Tính đến hết tháng 8/2023, tổng số tiền thu BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc là 517,2 tỷ đồng, đạt 64 % so với kế hoạch BHXH VN giao năm 2023; tổng số nợ tính lãi là 118 tỷ đồng, chiếm khoảng 1,83% số phải thu BHXH VN giao. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN do nhiều đơn vị, doanh nghiệp bị tác động nặng nề sau đại dịch Covid-19 vẫn chưa thể phục hồi sản xuất; nền kinh tế thế giới suy thoái tác động giá nguyên liệu đầu vào tăng; một số thị trường xuất khẩu trước đây dần bị thu hẹp khiến doanh nghiệp không huy động được nguồn tài chính dẫn đến chậm đóng BHXH, BHYT…

Đồng chí Lê Đình Tuấn, Phó Giám đốc phụ trách BHXH tỉnh phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Việc nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN đã làm ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các chế độ chính sách đối với người lao động, nhất là khi người lao động ốm đau, thai sản, tai nạn lao động không được thanh toán chế độ; một số người lao động đến tuổi nghỉ hưu không được chốt sổ BHXH để giải quyết chế độ hưu trí, khiến cuộc sống của họ luôn bấp bênh trước những áp lực của cuộc sống. Cùng với tình trạng trốn đóng BHXH, một vấn đề nan giải khác cũng liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người lao động đang bị các doanh nghiệp lợi dụng, đó là tình trạng doanh nghiệp lách luật để giảm bớt mức đóng BHXH. Vấn đề này đã được Bảo hiểm xã hội và các cơ quan chức năng nhắc nhở, chấn chỉnh các doanh nghiệp nợ thuế, nợ BHXH cần được xem xét trách nhiệm đối với xã hội và quyền lợi đối với người lao động.

Bảo hiểm xã hội tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm giảm tối thiểu tình trạng chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN như: Tham mưu với UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo các đơn vị thực hiện công tác thu, nộp; tuyên truyền, vận động, đôn đốc thu hồi tiền chậm đóng; chủ động xây dựng kịch bản linh hoạt, phù hợp; tổ chức rà soát, phân loại tiền chậm đóng, phân tích nguyên nhân chậm đóng của từng Doanh nghiệp, trên cơ sở đó áp dụng các biện pháp đôn đốc, thu hồi tiền chậm đóng phù hợp; cân đối các đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN BHXH tỉnh lập danh sách chuyển sang Đài phát thanh truyền hình tỉnh đăng tải trên truyền hình để cho đơn vị sử dụng lao động và người lao động được biết; tổ chức Thanh tra đột xuất... ; đơn vị chậm đóng dưới 3 tháng giao cho các chuyên quản thu hàng tháng trực tiếp đôn đốc nộp tiền, lập biên bản đối chiếu số thu, số nợ, thông báo dừng giá trị thẻ BHYT…

Một giải pháp được triển khai và đem lại hiệu quả nữa là Bảo hiểm xã hội tỉnh đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các đơn vị, doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật về đóng, chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, đóng không đủ số người so với thực tế, ảnh hưởng quyền lợi của người lao động…  Tính đến hết tháng 8 năm 2023, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã tổ chức thực hiện thanh tra, kiểm tra tại 171 đơn vị, doanh nghiệp liên quan về thực hiện chế độ pháp luật BHXH, BHYT, BHTN. Trong đó, tiến hành thanh tra kiểm tra theo kế hoạch  là 143 đơn vị, đạt 73,7% kế hoạch BHXH Việt Nam giao và thanh tra đột xuất 28 đơn vị. Sau thanh tra, kiểm tra, các đơn vị đã chủ động khắc phục được hơn 11 tỷ đồng đạt 43% số tiền nợ đọng. 

Để phòng ngừa cũng như kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm, trong việc thực hiện chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BHTN. BHXH tỉnh Vĩnh Phúc đã chủ động phối hợp với các Sở, Ban, ngành thực hiện các cuộc thanh tra liên ngành tại nhiều đơn vị sử dụng lao động. Ngoài ra, Bảo hiểm xã hội tỉnh và Công an tỉnh đã ký kết quy chế phối hợp trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc. Theo đó, đối với những đơn vị có dấu hiệu tội phạm về BHXH, BHYT, BHTN, cơ quan BHXH chuyển hồ sơ kiến nghị Công an tỉnh khởi tố theo quy định của pháp luật.

Đơn vị đóng BHXH, BHYT, BHTN kịp thời, quyền lợi người lao động luôn được đảm bảo

Nhằm tiếp tục tăng cường công tác thu, thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN tại các đơn vị. Bên cạnh sự nỗ lực, quyết liệt của Bảo hiểm xã hội tỉnh và tập thể CBCC ngành BHXH thì cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm chấp hành đóng BHXH, BHYT đúng quy định của các doanh nghiệp trên địa bàn. Các Sở, ngành cần phối hợp chặt chẽ để nắm bắt thường xuyên tình hình hoạt động của các doanh nghiệp, tăng cường thanh tra, kiểm tra, kịp thời cảnh báo, đi đến phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH, từ đó bảo vệ quyền lợi cho người lao động.

Với nhiệm vụ từ nay đến hết năm 2023, ngoài việc đôn đốc số thu năm 2023. Bảo hiểm xã hội tỉnh sẽ tập trung thu hồi số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN, nhất là tại các đơn vị chậm đóng trên 3 tháng. Phấn đấu đạt kế hoạch thu và giảm tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh xuống mức thấp nhất theo chỉ tiêu Bảo hiểm xã hội Việt Nam giao. Từ đó củng cố niềm tin vững chắc trong toàn xã hội về các chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước nói chung và chính sách BHXH, BHYT nói riêng./.