Kết luận thanh tra về việc thực hiện quy hoạch, xây dựng trung tâm thương mại, chuyển đổi chợ tại tỉnh Hưng Yên do Thanh tra Chính phủ ban hành cho thấy, trong giai đoạn 2011 - 2018, mạng lưới hạ tầng thương mại chợ, trung tâm thương mại trên địa bàn tỉnh Hưng Yên đã từng bước được đầu tư xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp theo quy hoạch, góp phần phục vụ sản xuất và đời sống, giải quyết việc làm, tăng nguồn thu cho ngân sách, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng thương mại dịch vụ.

Cơ sở hạ tầng thương mại mở rộng và cải tạo nâng cấp; hệ thống chợ, siêu thị đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu giao thương hàng hóa và tiêu dùng của nhân dân. Đề án phát triển hạ tầng thương mại nông thôn tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2011 - 2015 và định hướng đến năm 2020 được UBND tỉnh phê duyệt ngày 20/3/2012 đã xây dựng cơ chế hỗ trợ, khuyến khích các nguồn lực xã hội hóa chuyển đổi mô hình chợ từ Tổ, Ban quản lý chợ sang mô mình doanh nghiệp, hợp tác xã quản lý chợ.

Các dự án trung tâm thương mại, chợ trên địa bàn tỉnh cơ bản được triển khai thực hiện theo quy định pháp luật, đảm bảo trình tự thủ tục trong quá trình thẩm định, phê duyệt dự án, các dự án đều phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt; chủ đầu tư dự án tích cực triển khai dự án, cơ bản chấp hành, thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai theo quy định.

Một góc thành phố Hưng Yên. Ảnh: danvanhungyen.vn 

Bên cạnh những kết quả đạt được như trên, Đoàn thanh tra cũng đã chỉ ra một số tồn tại đối với công tác quản lý nhà nước trong việc thực hiện quy hoạch, xây dựng trung tâm thương mại, chuyển đổi chợ ở địa phương này.

Cụ thể, có 6/19 dự án mang tên là trung tâm thương mại nhưng không có mục tiêu xây dựng và kinh doanh trung tâm thương mại, các dự án đều không đạt tiêu chuẩn là trung tâm thương mại. Việc lập quy hoạch chung xây dựng, quy hoạch phân khu còn thiếu sót và chậm, chưa phù hợp với quy định nêu tại Nghị định 37/2010/NĐ-CP của Chính phủ.

Việc lập quy hoạch chi tiết, chấp thuận tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500 tại một số dự án không thể hiện chỉ tiêu sử dụng đất về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất không phù hợp với quy định tại Thông tư 07/2008/TT-BXD của Bộ Xây dựng, một số dự án chỉ lập tổng mặt bằng, chưa lập phương án kiến trúc công trình là không phù hợp Luật Quy hoạch đô thị, Nghị định 37/2010/NĐ-CP.

Việc để 19/19 dự án trung tâm thương mại, 3/18 dự án chợ tại thời điểm cấp giấy chứng nhận đầu tư/quyết định chủ trương đầu tư không phù hợp với quy hoạch ngành thương mại. Đến ngày 12/11/2019, tổng số tiền chậm nộp về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất còn nợ hơn 7,1 tỷ đồng.

Hạng mục chợ, trung tâm thương mại tại 3 dự án được thực hiện theo quyết định của UBND tỉnh đã được nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng nhưng chưa được các cơ quan có thẩm quyền xác định nghĩa vụ tài chính/chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Qua thanh tra trực tiếp một số dự án, Đoàn thanh tra đã phát hiện nhiều dự án chậm tiến độ so với tiến độ đã được phê duyệt và các tồn tại, vi phạm như: công tác phối hợp của cơ quan chức năng huyện với chủ đầu tư chưa tốt, gây khó khăn trong giải phóng mặt bằng; mặt bằng quy hoạch tổng thể chưa phù hợp với chức năng sử dụng đất tại quy hoạch chung huyện; tổng mặt bằng dự án không thể hiện chỉ tiêu sử dụng đất về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất không phù hợp quy định tại Nghị định 37/2010/NĐ-CP; chấp thuận chủ trương đầu tư khi chưa có trong quy hoạch phát triển thương mại và dịch vụ; quy hoạch chi tiết 1/500 dự án có chỉ tiêu mật độ xây dựng tối đa lô đất ở chưa phù hợp với quy chuẩn quy hoạch xây dựng Việt Nam 2008; chấp thuận chủ đầu tư dự án có phần nhà ở chia lô để bán mà không thực hiện việc công khai mời gọi nhà đầu tư; xây dựng kiốt không phù hợp quy hoạch, chưa được cấp phép xây dựng; chưa xử lý dứt điểm diện tích đất công bị lấn chiếm khi thu hồi đất, dẫn đến phát sinh đơn thư khiếu kiện, tiềm ẩn khiếu kiện đông người, phức tạp…

Ngoài ra, quá trình di chuyển từ chợ Như Quỳnh cũ sang chợ mới đã xảy ra việc một số đối tượng có nhà xung quang khu vực chợ cũ có hành vi ngăn cản, cản trở những hộ tiểu thương muốn về chợ mới để kinh doanh.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Hưng Yên chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả chất lượng công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng, quy hoạch phân khu tại các đơn vị cấp huyện; nâng cao chất lượng việc lập quy hoạch chi tiết, chấp thuận tổng thể mặt bằng tỷ lệ 1/500 tại các dự án chợ về chỉ tiêu sử dụng đất, về mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất các lô đất.

Đồng thời, kiểm tra, đánh giá hiệu quả đầu tư để gia hạn, điều chỉnh hoặc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, chủ trương đầu tư đối với các dự án chậm tiến độ và xử lý dứt điểm những tồn tại, vướng mắc đã được chỉ ra qua thanh tra.

Đăng Tân