Thông báo kết luận thanh tra số 02/TB-T.Tr ngày 13/01/2025 cho biết, Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Sang Hằng có địa chỉ tại số nhà 117A1 đường Hữu Nghị, tổ dân phố Thượng Đền, thị trấn Cổ Lễ, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định. Đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra, kiểm tra, xác minh đối với Công ty này trong niên độ năm 2022 và 2023. Qua quá trình thanh tra, đoàn thanh tra đã phát hiện ra nhiều khuyết điểm, tồn tại và vi phạm nghiêm trọng của Công ty.

Vi phạm nổi bật nhất là việc lưu trữ, bảo quản hóa đơn GTGT HHDV mua vào còn chưa đầy đủ. Cụ thể, Công ty đã làm mất liên 2 hóa đơn GTGT HHDV mua vào số 0001087 ngày 18/01/2022 của nhà cung cấp là Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Trần Gia Linh, với giá trị HHDV chưa thuế là 1.101.105.000 đồng, thuế GTGT là 110.110.500 đồng. Mặc dù Công ty đã sao chụp liên 1 của hóa đơn này và có ký xác nhận và đóng dấu của bên bán trên bản sao hóa đơn, đồng thời lập biên bản ghi nhận sự việc với người bán theo quy định, nhưng việc làm mất hóa đơn gốc vẫn là vi phạm quy định về quản lý hóa đơn.

Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Sang Hằng kê khai, quyết toán thiếu số tiền thuế TNDN năm 2023 hơn nửa tỷ đồng. Ảnh minh hoạ: ITN

Nghiêm trọng hơn, kết luận thanh tra chỉ ra rằng việc xác định kết quả sản xuất kinh doanh (SXKD) và thu nhập chịu thuế TNDN năm 2023 của Công ty còn chưa chính xác. Nguyên nhân được xác định là do Công ty đã tính cả phần chi phí nguyên vật liệu vượt định mức quy định vào chi phí sản xuất kinh doanh để xác định nghĩa vụ thuế TNDN. Hành vi này dẫn đến kê khai, quyết toán thiếu số tiền thuế TNDN năm 2023 là 552.130.164 đồng.

Đoàn thanh tra xác định rằng hành vi của Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Sang Hằng đã vi phạm khoản 2, khoản 4, khoản 5 Điều 17 Luật Quản lý thuế năm 2019. Trách nhiệm đối với vi phạm nêu trên thuộc về Giám đốc và bộ phận kế toán của Công ty.

Căn cứ đề nghị của Đoàn thanh tra, ngày 26/12/2024, Chánh Thanh tra tỉnh đã ban hành Quyết định số 173/QĐ-T.Tr thu hồi vào ngân sách nhà nước số tiền 552.130.164 đồng thuế TNDN đối với Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Sang Hằng. Theo thông tin từ thanh tra tỉnh, Giám đốc Công ty đã nhận thức được trách nhiệm về các khuyết điểm, vi phạm trong việc thực hiện pháp luật thuế, và đã nghiêm túc nộp số tiền trên vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh tại Kho bạc nhà nước (theo chứng từ nộp tiền ngày 27/12/2024).

Bên cạnh những vi phạm được chỉ ra, Đoàn thanh tra cũng ghi nhận một số mặt tích cực trong hoạt động của Công ty. Cụ thể, Công ty đã sử dụng hóa đơn, chứng từ mua, bán hàng hóa và mở các loại sổ kế toán, theo dõi, ghi chép, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo quy định. Hàng quý, Công ty cũng đã thực hiện việc kê khai thuế GTGT gửi cơ quan thuế; Hàng năm, lập và nộp tờ khai quyết toán thuế TNDN, thuế TNCN đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công trả cho người lao động gửi cơ quan thuế, đồng thời thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước theo số thuế do Công ty tự xác định.

Kết luận thanh tra đã đưa ra các kiến nghị xử lý đối với Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Sang Hằng. Cụ thể, yêu cầu Công ty chấn chỉnh, khắc phục những khuyết điểm, tồn tại, vi phạm, đồng thời cam kết chấm dứt hành vi vi phạm pháp luật đã nêu tại mục kết luận. Ngoài ra, Công ty cũng phải chấp hành nghiêm các quyết định xử lý của cơ quan có thẩm quyền và có báo cáo kết quả thực hiện Kết luận thanh tra (kèm theo tài liệu kiểm chứng) gửi về Thanh tra tỉnh.

Chánh Thanh tra tỉnh cũng đề nghị Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Nam Định căn cứ quy định pháp luật hiện hành xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật về thuế đã phát hiện qua thanh tra. Đồng thời, giao phòng Giám sát, thẩm định và xử lý sau thanh tra theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Kết luận thanh tra.

Vụ việc này cho thấy sự cần thiết của công tác thanh tra, kiểm tra trong việc đảm bảo tuân thủ pháp luật thuế của các doanh nghiệp. Việc kê khai sai chi phí nguyên vật liệu để giảm số thuế phải nộp không chỉ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách mà còn tạo ra sự bất bình đẳng trong môi trường kinh doanh. Hành vi trốn thuế, dù dưới bất kỳ hình thức nào, đều cần được phát hiện và xử lý nghiêm minh.

Trước đó, cơ quan chức năng đã nhiều lần cảnh báo về các thủ đoạn trốn thuế thông qua việc khai khống chi phí nguyên vật liệu, chi phí đầu vào. Phương thức này thường được các doanh nghiệp áp dụng để giảm lợi nhuận tính thuế, từ đó giảm số thuế TNDN phải nộp. Tuy nhiên, với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và sự hoàn thiện của hệ thống pháp luật, các hành vi vi phạm ngày càng khó lọt qua mắt lưới thanh tra, kiểm tra.

Theo quy định của Luật Quản lý thuế, việc làm mất hóa đơn, chứng từ và kê khai sai sót dẫn đến thiếu thuế phải nộp đều bị xử phạt nghiêm khắc. Ngoài việc phải nộp đủ số thuế trốn, doanh nghiệp còn phải chịu tiền phạt và tiền chậm nộp theo quy định. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.