Thông báo Kết luận thanh tra số 1654/TB-TTCP ngày 20/7/2023 của Thanh tra Chính phủ

Hàng loạt vi phạm về quản lý đất đai

Thanh tra Chính phủ chỉ rõ, công tác quản lý, sử dụng đất tại địa phương còn một số hạn chế, vi phạm với số tiền phải thu nộp ngân sách nhà nước đã xác định được là hơn 181,063 tỷ đồng. Ngoài ra, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất do các tổ chức còn nợ ngân sách nhà nước tính đến ngày 31/12/2020 là 119,853 tỷ đồng.

Theo Thanh tra Chính phủ, việc lập quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu của tỉnh An Giang và các đơn vị hành chính cấp huyện chưa kịp thời, chậm so với quy định; có nội dung chưa sát với thực tế, chưa tuân thủ nguyên tắc về sự phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất giữa các cấp, việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối của tỉnh An Giang có một số nội dung chưa phù hợp Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định của Luật Đất đai 2013. Kết quả thực hiện một số chỉ tiêu sử dụng đất đạt tỷ lệ thấp so với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được Chính phủ phê duyệt.

Nhiều chủ đầu tư chưa thực hiện ký quỹ bảo đảm đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư và Nghị định số 118/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Có 3 chủ đầu tư đã được giao đất, cho thuê đất nhưng chưa nộp tiền ký quỹ đảm bảo đầu tư theo quy định với số tiền 1,846 tỷ đồng.

Cùng với đó, UBND tỉnh An Giang cho phép nhà đầu tư thực hiện các thủ tục để triển khai một số công trình, dự án không có trong danh mục công trình, dự án theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được Chính phủ phê duyệt.

Nhiều tổ chức kinh tế nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp từ hộ gia đình, cá nhân, sau đó chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án đầu tư nhưng không có văn bản chấp thuận của UBND tỉnh trước khi nhận chuyển nhượng là không đúng quy định Luật Đất đai 2013 và Nghị định 43/2014/NĐ-CP.

Ngoài ra, quyết định chấp thuận nhà đầu tư và thuê đất cho Công ty TNHH Giống - Chăn nuôi Việt Thắng An Giang thuê khu đất 126.067,5m2 có công trình xây dựng trên đất để thực hiện Dự án Trại heo giống công nghệ cao Việt Thắng An Giang không đúng quy định theo Luật Đất đai năm 2013.

Cũng theo Thông báo kết luận thanh tra, Giám đốc Sở TN&MT thừa ủy quyền của Chủ tịch UBND tỉnh cấp 1.654 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 171.074,2m2 đất ở cho 6 tổ chức kinh tế, để thực hiện 8 dự án có thời hạn sử dụng đất lâu dài, không đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013. Chậm thực hiện các phương án điều chuyển, bán và thu hồi nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước đã được phê duyệt. Không tổ chức rà soát, xử lý và công bố công khai trên trang thông tin điện tử của UBND tỉnh các dự án đầu tư không đưa đất vào sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc chậm tiến độ sử dụng đất 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư, các dự án được gia hạn, các dự án chậm tiến độ sử dụng đất vì lý do bất khả kháng.

“Trách nhiệm đối với các hạn chế, vi phạm trên thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh An Giang và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách các lĩnh vực đầu tư, đất đai, tài chính; Giám đốc các sở: KH&ĐT, TN&MT, Tài chính, Cục Thuế; Chủ tịch UBND cấp huyện, Trưởng Phòng TN&MT các huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh An Giang và các tổ chức, cá nhân có liên quan giai đoạn 2015-2020” - Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ.

Thu hồi hàng trăm tỷ đồng vào ngân sách nhà nước

Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh An Giang tổ chức kiểm điểm trách nhiệm UBND tỉnh, Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đồng thời chỉ đạo thủ trưởng các địa phương, tổ chức, đơn vị liên quan kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong việc để xảy ra những hạn chế, vi phạm.

Cùng với đó, rà soát, điều chỉnh lại thời hạn sử dụng đất ghi tại các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho 6 tổ chức kinh tế (8 dự án) nêu ở phần kết quả kiểm tra, xác minh (nếu như chưa chuyển nhượng hết toàn bộ diện tích cho người mua) theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Triển khai thực hiện đúng quy định về điều kiện để tổ chức kinh tế được nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất nông nghiệp để thực hiện dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Hoàn thành các thủ tục thu hồi đất đối với Công ty TNHH Giống - Chăn nuôi Việt Thắng An Giang tại dự án Trại heo giống công nghệ cao Việt Thắng An Giang để đưa đất vào quản lý, sử dụng theo đúng quy định; đồng thời rà soát, xử lý số tiền thuê đất, miễn tiền thuê đất, tiền mua giá trị tài sản còn lại trên đất khi cho thuê đất đối với chủ đầu tư dự án và giá trị tài sản mà chủ đầu tư đã đầu tư trên đất theo đúng quy định của pháp luật.

Về xử lý kinh tế, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang khẩn trương chỉ đạo, thực hiện xác định rõ diện tích đất chuyên trồng lúa được chuyển mục đích sử dụng tại các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh để tính thu tiền bảo vệ và phát triển đất chuyên trồng lúa theo quy định, trong đó có 20 dự án đã có thông báo nộp tiền của cấp thẩm quyền với số tiền phải thu nộp là hơn 5,081 tỷ đồng.

Chỉ đạo rà soát, xác định lại số tiền nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp được khấu trừ và tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các tổ chức kinh tế  khi chuyển mục đích sử dụng đất, điều chỉnh số tiền bổ sung ngân sách nhà nước số tiền đã khấu trừ chưa đúng tại 114 dự án. Trong thời hạn 9 tháng từ khi công bố kết luận thanh tra, nếu không khắc phục sẽ chuyển Bộ Công an xem xét, xử lý theo thẩm quyền và quy định của pháp luật.

Đồng thời, đôn đốc các tổ chức, cá nhân có liên quan thu, nộp đầy đủ vào ngân sách Nhà nước số tiền 119,853 tỷ đồng là tiền nợ tiền sử dụng đất và tiền thuê đất tính đến 31/12/2020./.