Phấn đấu giải ngân đạt từ 90-100% vốn đầu tư công năm 2020

Trong đó, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công là một nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, vừa góp phần kích thích tổng cầu, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vừa tạo thêm việc làm, thu nhập cho người lao động. Quán triệt tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều biện pháp chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ để đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công năm 2020.

Từ sau Hội nghị giao ban trực tuyến tháng 7 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ với các bộ, cơ quan, địa phương, đến nay tình hình giải ngân vốn đầu tư công đã có nhiều chuyển biến tích cực, đã xuất hiện nhiều cách làm mới, kinh nghiệm tốt; nhiều Lãnh đạo bộ, cơ quan, địa phương đã trực tiếp dẫn đầu các đoàn công tác đi kiểm tra, đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công ở các đơn vị cấp dưới và các dự án trọng điểm; đã đưa ra những biện pháp quyết liệt, trực tiếp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho từng dự án.

Nhiều Tỉnh ủy, Thành ủy đã ban hành nghị quyết về đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, thường xuyên giao ban, kiểm tra đôn đốc về công tác giải ngân vốn đầu tư công; quy định các chế tài mạnh như điều chuyển vốn cho dự án khác, thay đổi chủ đầu tư, thay nhà thầu không đáp ứng yêu cầu, không giao vốn năm sau nếu chậm chễ giải ngân, khen thưởng kịp thời các tổ chức, cá nhân có thành tích tốt trong công tác giải ngân…

Về cơ bản các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đều có quyết tâm chính trị cao phấn đấu giải ngân đạt từ 90-100% vốn đầu tư công năm 2020, nhất là các địa phương có số vốn đầu tư công lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Đồng Nai... Kết quả giải ngân vốn đầu tư công ước đến ngày 31 tháng 8 năm 2020 đạt 47,08% kế hoạch vốn 2020 được Thủ tướng Chính phủ giao, tuy cao hơn so với 7 tháng đầu năm 2020 nhưng vẫn chưa đạt được mục tiêu, yêu cầu đề ra, đặc biệt các dự án sử dụng vốn ODA có tỷ lệ giải ngân còn rất thấp. Trong khi nhiều bộ, cơ quan, địa phương làm tốt công tác giải ngân vốn đầu tư công như Liên minh Hợp tác xã Việt Nam (100%), Ngân hàng Chính sách xã hội (99,43%), Hội nhà văn Việt Nam (93,59%), Bộ Nội vụ (64%), một số địa phương: Hưng Yên (83,73%), Nghệ An (70%), Thái Bình (69,84%), Phú Thọ (67,42%), tỉnh Ninh Bình (66,22%)…còn một số cơ quan, địa phương có tỷ lệ giải ngân rất thấp: Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Viện khoa học công nghệ Việt Nam, tỉnh Đồng Nai, thành phố Cần Thơ…

Việc giải ngân chậm do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. Một số bộ, ngành, địa phương thiếu thiếu quyết tâm chính trị, vai trò người đứng đầu chưa được phát huy đầy đủ; công tác lập kế hoạch vốn chưa sát với thực tế và khả năng giao vốn, khả năng giải ngân vốn dẫn đến không phân bổ hết số vốn kế hoạch năm 2020, trong khi các dự án khác có nhu cầu vốn, khả năng giải ngân nhanh nhưng không được bố trí vốn hoặc bố trí vốn thiếu, sự phối hợp giữa các cơ quan có trường hợp còn thiếu chặt chẽ; công tác thanh tra, kiểm tra chưa quyết liệt, còn xảy ra sai phạm trong đầu tư, quy trình thủ tục thanh quyết toán vốn đầu tư công còn phức tạp, một số nơi cán bộ còn thiếu trách nhiệm; việc xử lý các trường hợp làm chậm, vi phạm quy định còn chưa kịp thời.

Nhiều dự án giao thông hoàn thành chậm tiến độ do giải ngân vốn đầu tư công chậm. Ảnh: Đặng Tiến 

Thường xuyên giao ban, kiểm tra, bám sát nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công

Để phấn đấu giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2020, tại Hội nghị giao ban trực tuyến tháng 8 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ với các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương nhằm đôn đốc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2020, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Lãnh đạo 31 Bộ, cơ quan Trung ương và 13 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, đặc biệt là các bộ, cơ quan, địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15% nghiêm túc rút kinh nghiệm, rà soát, chấn chỉnh, có giải pháp cụ thể để khắc phục, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đề nghị các đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy quan tâm chỉ đạo quyết liệt hơn nữa, tiếp tục huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; thường xuyên giao ban, kiểm tra, bám sát nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công của Bộ, cơ quan trung ương và địa phương mình; chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu để xảy ra chậm trễ giải ngân. Đẩy mạnh giải ngân đi đôi với bảo đảm chất lượng công trình, phòng chống tham nhũng, lãng phí; xử lý kịp thời hành vi thông thầu, cơ quan tổ chức, cá nhân gây cản trở, chậm trễ giải ngân đầu tư công... Gắn trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị với kết quả giải ngân. Trường hợp không hoàn thành kế hoạch giải ngân theo tiến độ đề ra thì kiểm điểm trách nhiệm tập thể, người đứng đầu, cá nhân liên quan; không xét thi đua khen thưởng, hoàn thành tốt nhiệm vụ đối với người đứng đầu, chủ đầu tư và cá nhân liên quan.

Riêng các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương chỉ đạo rà soát, xác định rõ những tồn tại, yếu kém ở từng khâu trong chỉ đạo, điều hành, quản lý đến tổ chức thực hiện của từng dự án. Tập trung rà soát ngay từ khâu chuẩn bị dự án, lựa chọn dự án giao vốn đến công tác thiết kế, đấu thầu, thi công, thủ tục thanh, quyết toán đối với dự án; từ đó kịp thời xử lý những vướng mắc của từng khâu, nhất là về thủ tục đầu tư, đền bù giải phóng mặt bằng, thủ tục nghiệm thu, thanh quyết toán vốn đầu tư... Trên cơ sở đó, đề ra các giải pháp cụ thể, đồng bộ, kịp thời tháo gỡ các rào cản, khó khăn, vướng mắc, khắc phục những yếu kém trong công tác đầu tư công và giải ngân vốn đầu tư công, nhất là các việc thuộc trách nhiệm, thẩm quyền được giao; thực hiện ngay việc điều chuyển vốn giữa các dự án theo thẩm quyền hoặc báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư để chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chuyển cho bộ, cơ quan, địa phương có nhu cầu bổ sung vốn và có khả năng giải ngân tốt.

Đối với các dự án đã hoàn thành, cần đẩy nhanh công tác quyết toán, không để dồn lại cuối năm, có quy định chế tài cụ thể. Đối với các dự án có khả năng hoàn thành trong năm 2020, cần tập trung hoàn thành các hạng mục công trình, hoàn tất công tác nghiệm thu, thanh quyết toán vốn cho nhà thầu. Đối với các dự án chuyển tiếp hoàn thành sau năm 2020, tăng cường đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, tập trung hoàn thiện thủ tục pháp lý, nghiệm thu khối lượng để đủ điều kiện thanh toán cho nhà thầu. Đối với các dự án khởi công mới, khẩn trương lập hồ sơ thiết kế và dự toán, phê duyệt, lựa chọn nhà thầu để sớm thi công.

Các Đoàn công tác của Chính phủ tiếp tục kiểm tra, đôn đốc tình hình thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công tại các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để kịp thời xử lý, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về giải ngân vốn đầu tư công theo đúng quy định tại Quyết định số 1053/QĐ-TTg ngày 17 tháng 7 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ; đồng thời, tổ chức giao ban kiểm tra thường xuyên ở Chính phủ và các cấp, các ngành để uốn nắn tồn tại, chậm trễ./.

Lan Anh