Qua thanh tra, kiểm tra sau hoàn đã truy hoàn thuế và phạt tổng số tiền 414,39 tỷ đồng

Theo Tổng cục Thuế, trong 9 tháng đầu năm 2022, cơ quan thuế cả nước giải quyết hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với 2.998 quyết định hoàn thuế thuộc diện kiểm tra trước hoàn. Số thuế không đủ điều kiện hoàn của kiểm tra hồ sơ là 1.870 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 1,7% tổng số thuế đề nghị hoàn. Cùng với đó, ngành thuế thực hiện được 4.646 cuộc thanh tra, kiểm tra sau hoàn. Tổng số thuế truy hoàn và phạt là 414,39 tỷ đồng, trong đó, số thuế truy hoàn là 321,92 tỷ đồng, phạt là 92,47 tỷ đồng.

Qua quá trình thanh tra, kiểm tra, Tổng cục Thuế phát hiện các vi phạm đối với các nhóm ngành hàng, lĩnh vực hàng xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp linh kiện điện tử nâng khống giá trị lô hàng xuất khẩu. Theo đó, khi nhập khẩu, các doanh nghiệp nhập khẩu khai báo giá trị nhập khẩu rất thấp nhưng khi doanh nghiệp khác xuất khẩu lại khai báo giá trị rất cao so với giá nhập khẩu, chênh lệch trên 50 lần, nguồn gốc hàng hóa không rõ ràng.

Tuy nhiên, khi cơ quan thuế Việt Nam thực hiện xác minh hóa đơn với cơ quan thuế nước ngoài theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần, để thu thập thông tin củng cố hồ sơ hoàn thuế thì cơ quan thuế nước ngoài trả lời không có thông tin người nộp thuế, không liên lạc được và không tìm thấy địa chỉ trụ sở của các cá nhân và doanh nghiệp mua hàng nhập khẩu cần xác minh phía bên nước ngoài...

Với hành vi này, Tổng cục Thuế cho biết, một số bộ phận tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân cố tình thực hiện các hành vi vi phạm về hoàn thuế VAT, nhằm chiếm đoạt tiền hoàn thuế của ngân sách nhà nước.

Cũng theo Tổng cục Thuế, gian lận hoàn thuế chủ yếu xảy ra tại khâu trung gian (F1, F2) mua bán hàng hóa. Cụ thể, các doanh nghiệp trong khâu trung gian sau khi xuất hóa đơn cho doanh nghiệp mua (F1) thì tạm dừng kinh doanh hoặc bỏ trốn. Việc kê khai doanh thu và thuế giữa các doanh nghiệp trung gian không khớp đúng.

Điều đáng nói, doanh nghiệp bán (F2) kê khai doanh thu nhỏ nhưng doanh nghiệp mua (F1) kê khai khấu trừ lớn. Cục thuế xác minh việc thanh toán tiền đều được thực hiện qua ngân hàng, tuy nhiên, việc thanh toán tiền hàng và rút tiền từ ngân hàng đều diễn ra trong cùng một ngày và cùng tên một người rút tiền.

Mặt khác, doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, kê khai khấu trừ thuế VAT đầu vào để lập hồ sơ xin hoàn thuế VAT là thủ đoạn được ngành thuế nhận diện và đấu tranh quyết liệt trong thời gian vừa qua. Các doanh nghiệp này mua hàng của các doanh nghiệp không có hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc sử dụng hóa đơn của các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh, thay đổi trạng thái hoạt động liên tục tại nhiều địa phương khác nhau để kê khai khấu trừ thuế VAT đầu vào và lập hồ sơ xin hoàn thuế VAT.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Lựa chọn doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro để lựa chọn, xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế VAT

Bên cạnh đó, doanh nghiệp hoàn thuế lập chứng từ, hồ sơ xin hoàn thuế nhưng không có hàng hóa mua vào, không có kho hàng bến bãi, không có phương tiện vận chuyển, mua hóa đơn để hợp thức hóa đầu vào hoặc sử dụng hóa đơn của các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh từ ngày 1/7/2022 trở về trước.

Trước thực trạng đó, Tổng cục Thuế đã đề ra một số giải pháp triển khai đồng bộ, quyết liệt nhằm phát hiện các trường hợp doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro và tiến hành các biện pháp nghiệp vụ để thanh tra, kiểm tra và kịp thời xử lý thu hồi hoàn thuế.

Trước hết, Tổng cục Thuế sẽ xây dựng và triển khai toàn ngành áp dụng Bộ tiêu chí và chỉ số phân loại giải quyết hồ sơ hoàn thuế VAT, lựa chọn doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro để lựa chọn, xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế VAT

Hoàn thiện hệ thống ứng dụng hỗ trợ xác minh hóa đơn tại cơ quan thuế (cho phép cơ quan thuế thực hiện gửi và trả lời phiếu yêu cầu xác minh hóa đơn trong toàn ngành); đẩy nhanh thời gian xác minh và tập trung thông tin làm cơ sở xác minh nguồn gốc hàng hóa; hoàn thiện cơ chế chính sách về hoàn thuế…

Đồng thời, xây dựng và triển khai việc sử dụng hoá đơn điện tử, từ ngày 1/7/2022, hoá đơn điện tử được triển khai tới 100% doanh nghiệp, tổ chức và hộ, cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai, đảm bảo theo quy định tại Luật Quản lý thuế, nhằm quản lý hoá đơn điện tử một cách chặt chẽ, kiểm soát thông tin về tình hình hoàn thuế VAT của doanh nghiệp, góp phần chống thất thu trong hoàn thuế VAT.

Tổng cục Thuế khẳng định, sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoàn thuế VAT và giám sát chặt chẽ công tác quản lý hoàn thuế đặc biệt là đối với một số nhóm mặt hàng có rủi ro cao. Qua đó, thu thập thông tin và tổng hợp nắm bắt tình hình các đơn vị có dấu hiệu vi phạm về hoàn thuế VAT để chỉ đạo toàn ngành, kịp thời chấn chỉnh trong công tác quản lý hoàn thuế nói chung và công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế VAT.

Và tiếp tục hoàn thiện cơ chế phối hợp, tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thuế các cấp với các cơ quan ban ngành trong công tác chống thất thu, gian lận về hoàn thuế VAT. Theo đó, ngành thuế đẩy mạnh công tác phối hợp với cơ quan hải quan trong việc trao đổi thông tin, dữ liệu về thuế, hải quan theo Quy chế phối hợp ban hành kèm theo Quyết định số 2413/QĐ-TCT theo hướng điện tử hóa tối đa các bước trao đổi thông tin, dữ liệu.

Đề nghị cơ quan hải quan hỗ trợ xác minh nguồn gốc hàng hóa, tờ khai nhập khẩu, các lô hàng xuất khẩu của các doanh nghiệp hoàn thuế và việc vận chuyển hàng hoá liên quan đến lô hàng xuất khẩu. Đồng thời, hỗ trợ xác minh hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp hoàn thuế và cung cấp danh sách các doanh nghiệp có mặt hàng xuất khẩu rủi ro cao để rà soát và kiểm tra chặt chẽ trong quá trình kiểm tra hồ sơ hoàn thuế./.