Sự áp đặt diễn ra trong gia đình, nhà trường và xã hội
Thứ bảy, 19/07/2014 08:01 (GMT+7)
“Trên một chiếc tàu thủy có 45 con cừu, 5 con bị rơi xuống nước. Hỏi ông thuyền trưởng bao nhiêu tuổi?”. Có đến 3/4 học sinh lớp 2 được hỏi có đáp án sai. Tất nhiên rồi. Bởi bài toán thiếu dữ liệu. Điều này cho thấy hiện nay học sinh tư duy máy móc, không dám đặt ra nghi vấn về một vấn đề nào đó.
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]-->
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">‘‘Chúng ta
đang đào tạo những bộ óc!’’</span></b></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Đồng tình
với quan điểm trên, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Vũ Luận cho rằng: “Suy nghĩ của
học sinh vẫn còn thụ động, các em chưa trải qua những đề thi ra sai và chưa
biết rằng đề thi ra sai là chuyện bình thường.” Trong khi ấy, GS Nguyễn Lân
Dũng - Phó chủ nhiệm hội đồng tư vấn Khoa học và<span style="mso-spacerun:yes"> </span>Giáo dục nhận định: “Đây
không phải là vấn đề của riêng các em học sinh lớp 2. Các em thường gắn với
kiến thức sách vở, nên ít động não. Chúng ta đang đào tạo những bộ óc chứ không
phải đào tạo những bộ sách. Đừng nhét kiến thức vào đầu các em mà phải cung cấp
kiến thức để các em động não tốt hơn”.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial"><div style="text-align: center;"><img alt="" src="http://file.thanhtravietnam.vn/data/old_img/Portals/0/NEWS_IMAGES/anhdt/2014_7/lop1.jpg" width="500px"></div><div style="color: #666666;font-size: 11px;line-height: 18px;text-align: center;font-style:italic;">Ảnh minh họa</div>Điều GS Lân
Dũng nói hoàn toàn có lý khi một cuộc khảo sát 108 người với chủ đề “Giáo dục
con trẻ, liệu chúng ta có đang áp đặt?”, được thực hiện bởi ê kíp làm chương
trình Chuyện đương thời của VTV6 cho kết quả đáng kinh ngạc. Có đến 79% số
người được hỏi cho biết không bao giờ dạy cho trẻ đặt câu hỏi vì sao trước một
hiện tượng; 55% không bao giờ dạy trẻ tự nói lên chính kiến của mình trước một
vấn đề; 77% cho rằng cách dạy áp đặt hiện nay khiến trẻ mất đi khả năng sáng
tạo và tư duy độc lập; 58%<span style="mso-spacerun:yes"> </span>cho biết Ngữ
văn là môn học áp đặt nhiều nhất. Thậm chí có đến 98%<span style="mso-spacerun:yes"> </span>cho rằng cách giáo dục của các nhà trường
hiện nay vô cùng nặng nề. </span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Với những
con số trên, GS Nguyễn Lân Dũng khẳng định trẻ em không phát huy được trí tuệ
và sự chủ động là điều dễ hiểu vì số lượng học sinh trong mỗi lớp khá đông so
với thời kỳ của ông đi học. ‘‘Ngôi trường online’’ là giải pháp được Bộ trưởng
Phạm Vũ Luận đưa ra, đã được thực nghiệm ở Dự án giáo dục Viettel Study. “Các
giáo viên giỏi nhất cả nước ở từng môn học sẽ chia sẻ kiến thức một cách dễ
hiểu và sinh động trong các clip bài giảng, kèm theo đó là các tài liệu tham
khảo, bài tập thực hành và kiểm tra… bám sát chương trình học và đầy đủ các
dạng bài then chốt. Như vậy, dù ở bất kì đâu, bất kì nơi nào trên cả nước, mọi
người đều có thể tự học và tìm cho mình những kiến thức cần thiết’’-Bộ trưởng
Luận nói.</span></p>
<p class="MsoNormal"><b><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">‘‘Sẽ sửa
đổi sách giáo khoa!’’</span></b></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Trước ý kiến
các bài giảng trên website ViettelStudy.vn có phải là làm ra một loạt bài giảng
mẫu. Cũng giống như hiện nay có nhiều loại sách văn mẫu, cách chấm thi đại học
môn Ngữ văn theo những ý gạch đầu dòng đã chuẩn bị sẵn? Bộ trưởng Luận khẳng
định cách học online sẽ kích thích sự chủ động và niềm đam mê học hỏi của trẻ.
Bộ sẽ kiên quyết đổi mới cách ra đề thi theo hướng mở, không sử dụng những đề
thi chỉ mang tính chất lý thuyết.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Người đứng
đầu ngành giáo dục nước nhà cũng thừa nhận hệ thống lượng kiến thức trong bộ
sách giáo khoa hiện hành quá nặng, chú trọng lý thuyết dẫn đến không phù hợp
với năng lực và tư duy của học sinh. Do đó, Bộ GD&ĐT sẽ quyết tâm giảm tải
sách giáo khoa trong thời gian tới. Những kiến thức trong sách giáo khoa mới
phải góp phần hình thành những năng lực phẩm chất và kỹ năng cho các cháu.
Chẳng hạn năng lực cốt lõi về tư duy độc lập, có ý chí, tự chịu trách nhiệm về
hành động của mình, biết lắng nghe ý kiến nhận xét, biết truyền cảm hứng học
tập cho người khác….</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Trước khi
làm sách giáo khoa thì phải xây dựng chương trình cho thật chuẩn. GS Nguyễn Lân
Dũng nhận định, chương trình Sinh học của học sinh phổ thông Việt Nam không giống
nước nào trên thế giới. Kiến thức học sinh phải tiếp nhận không khác gì chương
trình đại học soạn lại. Điều này trái ngược với cách dạy Pháp, kiến thức phổ
thông về sinh học thiên về khoa học và đời sống. ‘‘Chúng ta đang cố “nhồi nhét”
cho học sinh những kiến thức hàn lâm, những kiến thức quá cao siêu để rồi không
bao giờ dùng tới. PGS Văn Như Cương - nguyên Hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế
Vinh cũng đã từng nói: trừ những người làm toán ra, trong cuộc sống mỗi người
không bao giờ dùng đến tích phân, vi phân, đạo hàm...”-GS Lân Dũng nhận định.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Do đó, GS
Dũng đề nghị Bộ trưởng Luận trước khi làm sách giáo khoa nên cân nhắc có phân
ban hay không? Phân ban sâu hay không sâu? Nếu phân ban chỉ cách nhau 10% thì
chẳng bõ bèm gì.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Ông cũng đề
nghị ‘‘Bộ trưởng cho phép các hội chuyên ngành tham gia làm chương trình với 3
tiêu chí: hội nhập quốc tế, phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam và sử dụng
lâu dài. Khi mời các hội chuyên ngành tham gia làm chương trình, Bộ sẽ tốn rất
ít kinh phí, chỉ cần tiền ăn trưa là đủ’’.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">Trả lời câu
hỏi của GS Lân Dũng, Bộ trưởng Luận hứa sẽ thảo luận về việc<span style="mso-spacerun:yes"> </span>có phân ban hay không. Bộ sẽ mời các hiệp hội
tham gia cùng làm chương trình. Ông Luận cũng cho biết, khó khăn lớn nhất đó
chính là thay đổi tư duy của những người làm giáo dục. Do đó ông hy vọng và
mong muốn, sức mạnh tinh thần là vô địch, không có giới hạn. Để đổi mới căn bản
và toàn diện giáo dục, rất cần sự phối hợp đồng bộ trong cách triển khai công
việc của mình’’.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial"> </span></p>
<p style="text-align: right;" class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial"><span style="mso-tab-count:1"></span><i>Theo Thủy Trúc</i></span></p><i>
</i><p style="text-align: right;" class="MsoNormal"><i><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial">KTĐT</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-size:10.0pt;font-family:Arial"> </span></p>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if !mso]><object
classid="clsid:38481807-CA0E-42D2-BF39-B33AF135CC4D" id=ieooui></object>
<style>
st1\:*{behavior:url(#ieooui) }
</style>
<![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]-->
anhdt