Chuyển đổi số - phong trào, xu thế và lựa chọn chiến lược phát triển kinh tế

Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 344/TB-VPCP ngày 24/7/2024 kết luận Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm 2024 về chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06 của Chính phủ.

Thông báo nêu: Chuyển đổi số đã trở thành phong trào, xu thế, là yêu cầu khách quan và lựa chọn chiến lược đối với phát triển kinh tế. Công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt, bài bản, kinh nghiệm bám sát thực tiễn và hiệu quả hơn. Công tác tổ chức thực hiện từ Trung ương đến cơ sở được triển khai đồng bộ, tích cực, mang lại hiệu quả thiết thực được người dân, doanh nghiệp ủng hộ, tham gia tích cực hơn. Chuyển đổi số đã đến từng ngõ, gõ từng nhà, vào từng người. Niềm tin của các cấp, các ngành, các địa phương, người dân và doanh nghiệp được củng cố và nâng lên, góp phần truyền cảm hứng và tạo động lực phát triển mới.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, công tác chuyển đổi số quốc gia và triển khai Đề án 06 đã đạt được một số kết quả tích cực như: (i) Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện được triển khai quyết liệt, đồng bộ với quyết tâm cao từ Trung ương đến cơ sở; (ii) Công tác hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách tạo khuôn khổ pháp lý và điều kiện thuận lợi cho chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06 được triển khai tích cực; (iii) Kinh tế số, xã hội số tiếp tục có bước phát triển mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực; (iv) Hạ tầng số và các nền tảng số được quan tâm đầu tư và có bước phát triển; (v) Cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành được đẩy mạnh triển khai; kết nối, tích hợp, chia sẻ dữ liệu có bước phát triển; (vi) Cung cấp dịch vụ công trực tuyến cho người dân, doanh nghiệp được đẩy mạnh.

Bên cạnh những kết quả tích cực vẫn còn những hạn chế, bất cập, cần phải chỉ đạo khắc phục kịp thời trong thời gian tới: (i) Việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách còn chưa kịp thời, đồng bộ; (ii) Nhiều nhiệm vụ theo Kế hoạch của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Đề án 06 chưa hoàn thành theo tiến độ; (iii) Phát triển kinh tế số chưa tương xứng với tiềm năng, đầu tư còn dàn trải chưa bảo đảm kế hoạch đặt ra, khó hoàn thành mục tiêu đến năm 2025; (iv) Phát triển hạ tầng số, nền tảng số, dữ liệu số chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển, chưa đột phá; chưa khắc phục được tình trạng "manh mún, cát cứ thông tin"; còn nhiều thôn, bản chưa có đường cáp quang, nhiều điểm lõm sóng, lõm điện; (v) Công tác an toàn thông tin, an ninh mạng chưa được quan tâm đúng mức, tình hình tấn công mạng, nhất là mã độc tống tiền và lừa đảo qua mạng tăng mạnh trong thời gian qua; (vi) Cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) còn chậm; chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến chưa cao; (vii) Nhân lực cho chuyển đổi số, Đề án 06 còn chưa đáp ứng được yêu cầu cả về số lượng và chất lượng, nhất là nhân lực trình độ cao, phân bổ chưa đồng đều.

Mục tiêu cuối cùng là phục vụ cho người dân, doanh nghiệp

Trong những tháng cuối năm 2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục nâng cao nhận thức, vai trò, vị trí, tầm quan trọng của chuyển đổi số, nhất là phát triển kinh tế số, đặc biệt là xây dựng cơ sở dữ liệu. Lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, làm chủ thể trong chuyển đổi số quốc gia, mục tiêu cuối cùng là phục vụ cho người dân, doanh nghiệp.

Đồng thời, trực tiếp chỉ đạo tập trung số hóa dữ liệu, xây dựng cơ sở dữ liệu của bộ, ngành, địa phương mình; kết nối, chia sẻ với các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương để làm giàu dữ liệu; tuân thủ theo quy định những thông tin, dữ liệu thuộc bí mật quốc gia không được chia sẻ. Huy động sự tham gia của các doanh nghiệp trong nước trong việc xây dựng, phát triển hạ tầng số, các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu phục vụ chuyển đổi số.

Hoạt động hỗ trợ chuyển đổi số cho doanh nghiệp. Ảnh - Trần Hà

Sớm hoàn thành triển khai 30 dịch vụ công trực tuyến thiết yếu

Các Bộ ngành, địa phương hoàn thành việc xây dựng đề án chuyển đổi số của bộ, cơ quan, địa phương (tương tự Đề án 06) theo nhiệm vụ Chính phủ giao tại điểm n khoản 1 Mục I Nghị quyết số 82/NQ-CP ngày 05 tháng 6 năm 2024 về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5 năm 2024. Báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả nghiên cứu các dự thảo tiểu Đề án chuyển đổi số bảo đảm kết nối với Đề án 06 do Bộ Công an chuyển theo nhiệm vụ được giao tại điểm d Mục 18 Phụ lục Nhiệm vụ ban hành kèm theo Nghị quyết số 82/NQ-CP nêu trên.

Phấn đấu đến hết năm 2024 đạt 80% dịch vụ công trực tuyến toàn trình trên tổng số thủ tục hành chính có đủ điều kiện cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, 40% dân số trưởng thành sử dụng dịch vụ công trực tuyến, 90% người dân, doanh nghiệp hài lòng trong giải quyết thủ tục hành chính; Đến năm 2025 đạt 100% hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính được gắn định danh cá nhân.

Khẩn trương triển khai thực hiện các nhiệm vụ về thúc đẩy số hóa các ngành kinh tế tại Kế hoạch hoạt động năm 2024 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số ban hành kèm theo Quyết định số 58/QĐ-UBQGCĐS ngày 19 tháng 4 năm 2024, trong đó: hoàn thiện thể chế, chính sách; tổ chức các Phiên họp, hội nghị thúc đẩy số hóa ngành, lĩnh vực; trình cấp có thẩm quyền ban hành Kế hoạch số hóa ngành, lĩnh vực và tổ chức triển khai thực hiện theo kế hoạch được phê duyệt.

Sớm hoàn thành triển khai 30 dịch vụ công trực tuyến thiết yếu (10/53 dịch vụ công thiết yếu theo Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06 tháng 01 năm 2022, Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 04 tháng 4 năm 2022 và 20 dịch vụ công ưu tiên theo Quyết định số 206/QĐ-TTg ngày 28 tháng 02 năm 2024), nhất là tích hợp, công bố nhóm thủ tục hành chính đăng ký thành lập hộ kinh doanh và đăng ký thuế lên Cổng Dịch vụ công quốc gia; kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu về người có công, bảo trợ xã hội, hộ nghèo, hộ cận nghèo với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh.

Khẩn trương tập trung xử lý dứt điểm các nhiệm vụ chậm, quá hạn, tồn đọng được Thủ tướng Chính phủ giao trong Chương trình chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06. Yêu cầu 04 cơ quan và 07 địa phương chưa ban hành Kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo chuyển đổi số năm 2024, hoàn thành trước ngày 20 tháng 7 năm 2024.

Triển khai chương trình đào tạo nguồn nhân lực chuyển đổi số

Kết luận cũng nêu, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan thống nhất nội dung, khẩn thương hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành "Chiến lược Phát triển ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030" trong tháng 7 năm 2024.

Khẩn trương xây dựng, hoàn thiện trình Chính phủ ban hành các văn bản thi hành Luật Giao dịch điện tử, Luật Viễn thông (có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2024). Sớm nghiên cứu xây dựng, ban hành tiêu chuẩn về địa chỉ số quốc gia trong tháng 7 năm 2024. 

Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo và các bộ, ngành, địa phương xây dựng, triển khai chương trình đào tạo nguồn nhân lực chuyển đổi số, trong đó có đào tạo chuyển đổi số cho các đồng chí lãnh đạo các cấp và đào tạo cho chương trình giáo dục phổ thông.

Bộ Công an tham mưu xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về đẩy mạnh triển khai Nghị quyết số 175/NQ-CP ngày 30 tháng 10 năm 2023 của Chính phủ để đẩy nhanh tiến độ xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia; chủ trì, phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Thông tin và Truyền thông giao ban hàng tháng, có đánh giá, hướng dẫn, giám sát, bảo vệ hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương.

Đồng thời, phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nghiên cứu, tham mưu đề xuất kiện toàn Ban Chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ phù hợp với tình hình thực tế và tình hình triển khai Đề án 06, Luật Căn cước bảo đảm theo đúng quy định.

Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cần chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong đẩy mạnh phát triển hạ tầng thanh toán điện tử, hạ tầng thông tin tín dụng đảm bảo hoạt động liên tục, thông suốt, an toàn, đáp ứng tốt nhu cầu thanh toán đa dạng, ngày càng tăng nhanh (ngân hàng trực tuyến, thanh toán qua Internet, điện thoại di động, thanh toán không tiếp xúc…).

Bộ Công Thương xây dựng và đưa vào vận hành cơ sở dữ liệu dùng chung về thương mại điện tử phục vụ công tác quản lý thuế và các công tác quản lý nhà nước khác theo yêu cầu của Chính phủ.

Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm hoàn thiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai; kết nối, chia sẻ với CSDL quốc gia về dân cư theo đúng quy định của pháp luật phục vụ làm sạch dữ liệu, bảo đảm "đúng, đủ, sạch, sống"...