Làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền
Trao đổi với Tạp chí Thanh tra về chuyên đề tuyên truyền “Góc nhìn thanh tra về đánh giá hoạt động tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn”, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh tỉnh Bắc Giang cho biết, thời gian qua, các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn, nhất là Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam thường xuyên phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội cũng như các cơ quan báo, đài… làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến về cơ chế chính sách của Chính phủ đến các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, đặc biệt là các hộ nông dân để người dân hiểu, dễ dàng tiếp cận vốn vay ngân hàng để phát triển hộ sản xuất kinh doanh.
Đồng thời, phối hợp với các tổ chức Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ thực hiện cho vay qua tổ vay vốn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận với nguồn vốn ngân hàng.
Hàng năm, phối hợp với các tổ chức Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tổ chức sơ kết, tổng kết hoạt động cho vay nông nghiệp, nông thôn thực hiện chính sách tín dụng trên địa bàn.
Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh chỉ đạo các Phòng giao dịch huyện chủ động báo cáo, tham mưu UBND, Trưởng Ban đại diện Hội đồng quản trị Ngân hàng cùng cấp triển khai các chính sách tín dụng ưu đãi đối với phát triển nông nghiệp, nông thôn của Chính phủ; phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, các tổ chức chính trị xã hội nhận ủy thác làm tốt công tác hướng dẫn, tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách và giám sát quá trình triển khai thực hiện; chủ động tiếp cận với đối tượng vay vốn, hướng dẫn các quy định, điều kiện để được vay vốn kịp thời.
Bên cạnh đó, NHNN tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo các TCTD trên địa bàn về việc tạo điều kiện cho vay nông nghiệp, nông thôn.
Theo đó, đã chỉ đạo các TCTD rà soát quy trình thủ tục cho vay theo hướng đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, công khai minh bạch ở những nơi Nhân dân dễ tìm hiểu, tiếp cận, không gây phiền hà cho tổ chức, cá nhân vay vốn, quan tâm giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong vay vốn của khách hàng.
Thực hiện thông báo niêm yết công khai, minh bạch về thời gian xét duyệt khoản vay, công khai quy trình, thủ tục cho vay, thẩm quyền xét duyệt cho vay tại trụ sở ngân hàng, các phòng giao dịch và tại trụ sở UBND các xã, thị trấn; thông qua kênh thông tin, tư vấn trực tiếp từ các cán bộ tín dụng để doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh và người dân nắm được trong quá trình vay vốn.
Cán bộ ngân hàng khi tiếp cận khách hàng giải thích rõ ràng, dễ hiểu về các dịch vụ ngân hàng, tránh để khách hàng cảm thấy thủ tục rườm rà, lo ngại không đáp ứng được các thủ tục ngân hàng, để tránh khách hàng tìm đến nguồn vốn của tín dụng đen.
Vẫn còn khó khăn, vướng mắc
Thống kê của NHNN Chi nhánh tỉnh Bắc Giang cho thấy, tính đến hết năm 2022, các ngân hàng chưa nhận được đơn thư khiếu nại, tố cáo của khách hàng liên quan đến lĩnh vực cho vay vốn tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. |
Theo NHNN Chi nhánh tỉnh Bắc Giang, các TCTD trên địa bàn luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), hộ dân vay vốn phát triển nông nghiệp, nông thôn, tuy nhiên trong quá trình cho vay vẫn còn một số khó khăn vướng mắc.
Nghị định 55/2015/NĐ-CP và Nghị định 116/2018/NĐ-CP về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn của Chính phủ cho phép TCTD được xem xét cho vay không bảo đảm bằng tài sản (giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN QSDĐ) hoặc giấy xác nhận chưa được cấp GCN QSDĐ) của người vay để tránh cho vay chồng chéo.
Tuy nhiên, khi thi hành án xử lý tranh chấp liên quan đến những vụ án khác (ví dụ như vay cá nhân khác quá hạn không trả được và bị khởi kiện) thì cơ quan pháp luật vẫn kê biên tài sản theo GCN QSDĐ đang lưu giữ tại Ngân hàng và yêu cầu Ngân hàng giao GCN QSDĐ để thi hành bản án, gây khó khăn và rủi ro cho Ngân hàng trong xử lý thu hồi nợ.
Người dân được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản trên đất nông nghiệp còn chậm ảnh hưởng đến quá trình giải ngân vốn vay do thiếu tài sản đảm bảo.
Năng lực và kinh nghiệm quản lý của các hộ nông dân, HTX còn yếu, chưa xây dựng được phương án kinh doanh cụ thể dẫn đến đầu tư cho vay trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, nông dân gặp nhiều rủi ro, thiên tai, dịch bệnh và thị trường tiêu thụ.
Năng lực sản xuất, khả năng tài chính hạn chế cũng là yếu tố ảnh hưởng lớn đến khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng của các hộ nông dân, HTX và doanh nghiệp.
Việc cho vay sản xuất nông nghiệp theo mô hình liên kết, ứng dụng công nghệ cao gặp nhiều khó khăn do khách hàng phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn tại Quyết định số 738/QĐ-BNN-KHCN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn như: Phải được cấp giấy chứng nhận của cơ quan có thẩm quyền, dự án đầu tư thực hiện trong khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã được cấp có thẩm quyền quyết định thành lập,…
Ngoài ra, do trình độ quản lý của HTX yếu kém; mô hình tổ chức, bộ máy kế toán, hệ thống sổ sách không thực hiện đúng theo quy định; tài sản, vốn tự có không có nên khó khăn trong việc giải quyết cho vay đối với HTX.
Một số HTX có nhu cầu vay vốn không có tài sản bảo đảm nhưng đa phần HTX không có trụ sở, không cung cấp được GCN QSDĐ cho TCTD theo quy định nên ngân hàng thương mại không thể giải quyết nhu cầu vay.
    |
 |
Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam là TCTD phối hợp tốt công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến về cơ chế chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn. Ảnh: Agribank |
Cần công nhận vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
Để thực hiện tốt các nghị quyết của Trung ương và nghị định của Chính phủ đối với hoạt động tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn đi vào cuộc sống, tạo sự chuyển biến tích cực, NHNN Chi nhánh tỉnh Bắc Giang cho rằng, cần quan tâm việc xây dựng phương án, quy hoạch, kế hoạch đề xuất với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận Bắc Giang là Vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tạo điều kiện các doanh nghiệp. Đồng thời, HTX và các mô hình ứng dụng công nghệ cao được cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đáp ứng tiêu chuẩn theo Quyết định 738/QĐ-BNN-KHCN, bởi, theo đó các TCTD có thể mở rộng cho vay đối với lĩnh vực này.
Chỉ đạo sở, ban, ngành chức năng và các đơn vị trực thuộc UBND cấp huyện, UBND cấp xã kiểm tra, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ cấp GCN QSDĐ, quyền sở hữu tài sản trên đất cho người dân để đảm bảo tính pháp lý đối với tài sản, tăng mức vay khi thế chấp ngân hàng.
Quan tâm tổ chức các hội nghị, hội thảo xúc tiến thương mại tạo điều kiện để các doanh nghiệp, hộ sản xuất và người dân sản xuất nông nghiệp trên địa bàn đến trao đổi thông tin, học tập kinh nghiệm sản xuất.
Đánh giá, dự báo và cảnh báo về nhu cầu thị trường đối với sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao làm cơ sở định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao; đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ các doanh nghiệp tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Tổ chức tập huấn nâng cao trình độ quản lý cho cán bộ quản lý HTX.