Mùa noel tết tây cũng là mùa của thịt gà. Trong tổng tập món gà cực kỳ phong phú trên toàn thế giới, món gà tục tác lá ớt kể cũng đáng điểm mặt trên bàn ăn Việt.
Tại sao lá ớt? Lá ớt có vị đắng, hơi cay, tính mát có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, theo BS Hương Tú.
Còn trái ớt, theo BS Quách Tuấn Vinh, dưới góc nghiên cứu của Tây y, trong đó có chứa một số hoạt chất sau: capsicain là một alkaloid chiếm tỷ lệ khoảng 0,05-2%. Cấu trúc hóa học đã được xác định là acid isodexenic vanilylamit, có đặc điểm bốc hơi ở nhiệt độ cao, gây hắt hơi mạnh.
Ngoài ra còn có capsaicin, là hoạt chất gây đỏ, nóng, chỉ xuất hiện khi quả ớt chín, chiếm tỷ lệ từ 0,01-0,1%. Một điều lý thú là capsaicin có tác dụng kích thích não bộ sản xuất ra chất endorphin, một chất morphin nội sinh, có đặc tính như những thuốc giảm đau, đặc biệt có ích cho những bệnh nhân bị viêm khớp mạn tính và các bệnh ung thư.
Hơn nữa, ớt còn giúp ngăn ngừa bệnh tim do chứa một số hoạt chất giúp máu lưu thông tốt, tránh được tình trạng đông vón tiểu cầu dễ gây tai biến tim mạch. Ớt còn có tác dụng ngăn ngừa tình trạng huyết áp tăng cao.
Một số nghiên cứu cho thấy, những loại ớt vỏ xanh, trái nhỏ có hàm lượng capsaicin nhiều hơn. Ngoài ra, trong quả ớt còn chứa nhiều loại vitamin như vitamin C, B1, B2, acid citric, acid malic, beta-caroten...
Món gà tục tác lá ớt là món gà nấu canh lá ớt mà người ta quen gọi là lẩu gà tiềm lá ớt. Và trong món gà “tiềm thuỷ” lá ớt cay the dịu dàng này, người ăn “có được quyền” nêm nếm độ cay bằng cách gia giảm lượng ớt hiểm. Mà, như đã nói ở trên, chất tạo cay capsaicin có nhiều công dụng chữa bệnh.
Ngoài ra, lá ớt còn dùng để tạo màu cho canh, như người Thái vẫn thực hành, vì chúng ít cay, vị đắng làm cho thịt gà ngon hơn. Thật ra, lá ớt trong hầu hết các món ăn Thái không đóng vai trò quan trọng như lá riềng và lá chanh kaffir (chanh rừng vỏ sần sùi và dày cho tinh dầu nhiều) nhưng khi đưa vào trong bột nhão càry, chúng toả sáng ngay. Chúng tạo cho bột càry màu xanh sáng đẹp. Đó là tạo màu tự nhiên, ngoài hương riêng của loại lá này. Lá ớt còn thông dụng trong nhiều món ăn châu Á.
Nhưng gà phải được tuyển chọn như cung nữ hoàng cung. Phải là người Việt ăn gà Việt – tức gà ta, cân trọng khoảng 1,2kg sau khi trừ bì và lòng.
Như ta biết, cho đến nửa thế kỷ 20, gà vẫn được coi là loại gia cầm sang cả, quý phái, nên phải gọi bằng “lady” như ở đầu bài. Nhưng các phương pháp nuôi thâm canh đã làm thay đổi tính trạng của chúng, làm cho chúng nhiều hơn và giá cả rẻ hơn.
Dĩ nhiên gà nuôi bằng phương pháp như thế cho thịt khác với gà nuôi truyền thống. Gà nuôi thâm canh thiếu hương và thịt bỡ do thiếu vận động và bị giết thịt sớm. Cho nên khi đã ngấy với gà công nghiệp thâm canh, người ta tìm đến gà ta…
Theo Sài Gòn tiếp thị