Áp dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhanh, bền vững, bao trùm

Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị đã chỉ rõ phát triển Thủ đô Hà Nội "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại" là nhiệm vụ chính trị quan trọng đặc biệt trong chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc với tinh thần "Cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước". Để thực hiện mục tiêu này, quy hoạch phát triển Thủ đô Hà Nội cần chú trọng và đặt nền tảng vào việc khai thác và phát huy các giá trị văn hóa, truyền thống lịch sử của Thăng Long - Hà Nội. Điều này không chỉ là cơ sở vững chắc cho sự phát triển bền vững mà còn là lẽ đương đại và sứ mệnh quan trọng để giữ gìn và phát triển di sản văn hóa cho thế hệ tương lai.

Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với mục tiêu đưa Hà Nội trở thành trung tâm kinh tế tài chính lớn. (Ảnh: baodautu.vn)

Cụ thể hoá được các quan điểm, chủ trương tại các Nghị quyết của Trung ương, nhất là Nghị quyết số 15-NQ/TW và Nghị quyết số 30-NQ/TW, dự thảo Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 xác định rõ các quan điểm phát triển. Cụ thể, Hà Nội phát triển dựa vào khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhanh, bền vững, bao trùm, trở thành cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt, là hình mẫu và lan tỏa, thúc đẩy phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng động lực phía Bắc và cả nước; xây dựng Hà Nội thực sự là Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", giàu về kinh tế, đẹp về cảnh quan, ngang tầm với thủ đô các nước trong khu vực và trên thế giới.

Mục tiêu kinh tế của Hà Nội là trở thành trung tâm kinh tế tài chính lớn với vai trò dẫn dắt kinh tế quốc gia và có ảnh hưởng trong khu vực. Thành phố cũng hướng tới mô hình phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số và kinh tế chia sẻ.

Dự thảo Quy hoạch đề xuất các chỉ tiêu cụ thể về dân số, tăng trưởng kinh tế, chỉ số phát triển con người và diện tích cây xanh, nhằm tạo nên một thành phố thanh bình, xanh sạch, đáng sống và cống hiến. Cụ thể, đặt chỉ tiêu đến năm 2030, quy mô dân số khoảng 10,5 triệu người; tốc độ tăng GRDP bình quân đạt 8,5-9,5%/ năm; GRDP bình quân/người khoảng 13.500-14.000 USD. Kinh tế số chiếm 40% GRDP. Chỉ số phát triển con người HDI từ 0,86-0,90. Diện tích đất cây xanh bình quân 10-12 m2/người.

Ngoài ra, dự thảo quy hoạch đã đề xuất một loạt các giải pháp cụ thể, bao gồm giải quyết các vấn đề môi trường như ô nhiễm sông, không khí và ngập úng, cải tạo hạ tầng giao thông, phát triển hạ tầng công cộng và dịch vụ y tế, giáo dục chất lượng cao.

Đặc biệt, quy hoạch còn nhấn mạnh vào việc tái hiện và bảo tồn di sản văn hóa và môi trường của thành phố, đặc biệt là qua việc khai thác và phát triển tiềm năng của sông Hồng và các con sông khác trong thành phố. Đây không chỉ là một kế hoạch phát triển đơn thuần, mà còn là một bước tiến vượt bậc trong việc xây dựng một Thủ đô Hà Nội xanh, sạch, hiện đại và phồn thịnh.

Quy hoạch chung phải đồng bộ và tương thích với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội

Tại cuộc họp nghe báo cáo điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội, ngày 9/4, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã nhấn mạnh rằng Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội cần được thiết kế một cách đồng bộ và phải tương thích với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Điều này đòi hỏi việc giải quyết mối quan hệ tốt đẹp với các quy hoạch chuyên ngành, bao gồm đất đai, giao thông, cây xanh, nông nghiệp, thuỷ lợi, văn hoá và giáo dục.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại cuộc họp. (Ảnh: VGP)

Hà Nội cần phải tiếp cận và đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề mới mà thành phố đang phải đối mặt, như việc có rừng trong thành phố hay thành phố nằm trong rừng. Đồng thời, cần xây dựng các tiêu chí cụ thể liên quan đến văn hoá, dịch vụ, hạ tầng, quy tắc ứng xử công cộng và môi trường.

Phó Thủ tướng Chính phủ cũng mong muốn rằng quy hoạch sẽ tái hiện được bức tranh của một Hà Nội nghìn năm văn hiến, nơi mà con người và thiên nhiên hòa mình vào một không gian sống lý tưởng. Điều này bao gồm việc cải tạo và bảo tồn các con sông, đặc biệt là sông Hồng, và sử dụng chúng để phát triển nông nghiệp sinh thái kết hợp du lịch và giải trí.

Ngoài ra, quy hoạch cần tập trung vào giải quyết các vấn đề như ùn tắc giao thông, ngập nước, ô nhiễm môi trường và hạ tầng văn hóa xã hội quá tải. Phó Thủ tướng nêu rõ rằng nếu những vấn đề này không được giải quyết, thì Thủ đô Hà Nội sẽ không thể "vươn xa, vươn cao". Về chỉnh trang đô thị, Phó Thủ tướng đã đề xuất rằng Hà Nội cần phải quy hoạch và sắp xếp lại khu vực trung tâm, đồng thời tránh để phố cổ trở thành phố cũ.

Đặc biệt, quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội cần phải được coi là một phần của quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng, đóng vai trò là điểm khởi nguồn và kết nối với các địa phương khác trong vùng, tạo ra một câu chuyện về văn hóa, lịch sử và di sản của dòng chảy sông Hồng.